Thị trường chứng khoán thứ cấp được biết đến là một môi trường giao dịch giúp tăng tính thanh khoản cho các loại chứng khoán, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để cho các giao dịch được diễn ra nhanh chóng và thuận lợi. Vậy thị trường chứng khoán thứ cấp là gì? Có đặc điểm và vai trò như thế nào? Hãy cùng Giavang.com khám phá ngay trong bài viết sau đây nhé!
Mục Lục
Thị trường chứng khoán thứ cấp là gì?
Thị trường chứng khoán thứ cấp có tên tiếng Anh là Secondary Market hay còn được biết đến là thị trường thứ phát. Thuật ngữ này được định nghĩa là nơi mà các chứng khoán đã được phát hành lần đầu trên thị trường sơ cấp được mua bán, trao đổi giữa các nhà đầu tư.
Đây là thị trường giúp đảm bảo tính thanh khoản cho chứng khoán, nhằm mục đích kiếm lợi nhuận, di chuyển dòng vốn hoặc là các loại tài sản xã hội. Do đó, sẽ không có chứng khoán mới được sinh ra mà chỉ là chuyển đổi quyền sở hữu chứng khoán.
Ví dụ: 30 triệu cổ phiếu YEG sau khi phát hành được giao dịch bởi các nhà đầu tư với các mức giá khác nhau. Như vậy, việc mua đi bán lại này diễn ra trên thị trường thứ cấp.
Cấu trúc của thị trường chứng khoán thứ cấp
Dựa theo tính chất tổ chức của thị trường, TTCK thứ cấp được phân thành 2 loại thị trường đó là: Thị trường chứng khoán tập trung và Thị trường chứng khoán phi tập trung.
Thị trường chứng khoán tập trung
Thị trường chứng khoán tập trung là nơi giao dịch các loại chứng khoán đã niêm yết và được các nhà đầu tư giao dịch theo quy chuẩn nhất định. Mô hình tiêu biểu cho loại thị trường này đó chính là Sở Giao dịch chứng khoán (hay còn được gọi là Stock exchange).
Thông thường, chỉ có chứng khoán đến từ các tổ chức lớn và uy tín thì mới hội tụ đủ các tiêu chuẩn để được niêm yết và thực hiện các giao dịch mua bán trên loại thị trường này. Và mọi hoạt động giao dịch chủ yếu sẽ được thực hiện bằng giao thức khớp lệnh tập trung.
Thị trường chứng khoán phi tập trung
Thị trường chứng khoán phi tập trung, hay còn có tên gọi khác là thị trường OTC (Over The Market). Đây là thị trường tài chính chủ yếu dành cho việc diễn ra các hoạt động giao dịch mua-bán các loại chứng khoán chưa được niêm yết của các công ty chứng khoán thông qua mạng lưới online.
Ngoài cách phân loại phổ biến trên, người ta còn dựa vào một số tiêu chuẩn khác để phân loại thị trường chứng khoán thứ cấp. Chẳng hạn như, nếu dựa trên các loại hàng hóa giao dịch trên thị trường thì có thể chia ra thành thị trường cổ phiếu, thị trường trái phiếu. Hơn nữa, tại một vài quốc gia trên thị trường quốc tế – những nơi mà có thị trường chứng khoán cực kỳ phát triển thì còn có cả thị trường chứng khoán phái sinh.
Đặc điểm của thị trường chứng khoán thứ cấp
Thị trường chứng khoán thứ cấp có các đặc điểm sau đây:
- Thị trường này luôn có tính nhất cạnh tranh hoàn hảo. Nghĩa là giá cả của chứng khoán sẽ được quyết định bởi mối quan hệ cung – cầu và không có bất kỳ một cá nhân/tổ chức nào có thể áp đặt hay định giá một cách chủ quan.
- Toàn bộ thông tin trên thị trường thứ cấp đều được công khai minh bạch và cập nhật kịp thời để cho mọi thành viên và công chúng đều nắm bắt được.
- Thị trường chứng khoán thứ cấp là thị trường hoạt động liên tục, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư có thể mua-bán chứng khoán một cách thường xuyên.
- Các chứng khoán được niêm yết sẽ giao dịch tại các sàn giao dịch chứng khoán. Còn đối với các chứng khoán chưa niêm yết thì sẽ được giao dịch tại thị trường OTC.
- Mọi giao dịch trên thị trường thứ cấp đều phải tuân theo các thủ tục và nguyên tắc nhất định để đảm bảo cho một khối lượng lớn các giao dịch sẽ được xử lý với tốc độ nhanh chóng nhất.
- So với thị trường sơ cấp, khối lượng cũng như tần suất giao dịch trên thị trường thứ cấp sẽ lớn hơn gấp nhiều lần.
- Chứng khoán sau khi được phát hành (đặc biệt là cổ phiếu) sẽ được mua đi bán lại nhiều lần trên thị trường thứ cấp.
Vai trò của thị trường chứng khoán thứ cấp
Trong hệ sinh thái tài chính, thị trường chứng khoán thứ cấp đóng một vai trò vô cùng quan trọng bằng cách:
- Hỗ trợ cho các hoạt động, giao dịch mua bán chứng khoán trên thị trường này được diễn ra một cách suôn sẻ và dễ dàng hơn.
- Các loại chứng khoán khác nhau sẽ được tăng dần tính thanh khoản sau mỗi một đợt giao dịch. Qua đó, nhà đầu tư có thể kiếm được lợi nhuận từ sự chênh lệch giá trị đó.
- Thị trường thứ cấp là nơi định lại mức giá bán của các loại chứng khoán mà các doanh nghiệp đã phát hành ra thị trường.
So sánh thị trường chứng khoán sơ cấp và thứ cấp
Tiêu chí | Thị trường sơ cấp | Thị trường thứ cấp |
Đối tượng trao đổi | Chứng khoán mới phát hành | Chứng khoán đã phát hành |
Người tham gia thị trường | Nhà phát hành, nhà đầu tư | Nhà đầu tư |
Giá cả của chứng khoán | Do nhà phát hành quyết định | Do mối quan hệ cung cầu quyết định |
Mục đích | Huy động vốn | Đầu tư, chuyển nhượng quyền sở hữu |
Vai trò | Huy động vốn cho nền kinh tế | Tạo tính thanh khoản cho chứng khoán, thúc đẩy đầu tư, điều tiết thị trường chứng khoán |
Thời gian hoạt động | Chỉ diễn ra một lần | Có thể diễn ra nhiều lần |
Địa điểm giao dịch | Sở giao dịch chứng khoán | Sở giao dịch chứng khoán, sàn giao dịch OTC |
Phương thức giao dịch | Giao dịch trực tiếp, giao dịch gián tiếp | Giao dịch trực tiếp, giao dịch gián tiếp |
Thực trạng về thị trường chứng khoán thứ cấp ở Việt Nam
Hiện tại, ở thị trường Việt Nam, thị trường chứng khoán thứ cấp luôn thu hút được một lượng lớn các nhà đầu tư tham gia giao dịch hơn so với ở thị trường sơ cấp. Điển hình nhất là vào giai đoạn của những năm 2020 – 2021, thị trường chứng khoán Việt Nam đã ghi nhận được một số lượng lớn nguồn tiền nhàn rỗi đầu tư vào đây. Với hình thức đầu tư này, các nhà đầu tư có thể kiếm được mức lợi nhuận hấp dẫn ngay trong mùa dịch.
Tính đến thời điểm hiện tại, thị trường chứng khoán tại Việt Nam đang ngày càng có những bước tiến vượt trội. Theo thống kê, kể từ giai đoạn năm 2021 cho đến nay, số lượng các nhà đầu tư F0 đã mở tài khoản chứng khoán và tham gia vào thị trường đã lên đến con số hơn 956,081 tài khoản. Qua đó, lũy kế số tài khoản của chứng khoán trong nước cũng được nâng lên đến 3,68 triệu đơn vị. Điều này cho thấy rằng thị trường chứng khoán Việt Nam đang có những tín hiệu cực kỳ tốt.
Trên đây là toàn bộ những kiến thức liên quan đến thị trường chứng khoán thứ cấp. Hy vọng rằng thông qua những chia sẻ vừa rồi sẽ mang đến những kiến thức bổ ích cho quá trình học hỏi và đầu tư chứng khoán của bạn. Đừng quên đón đọc các bài viết khác tại trang website của Giavang.com nhé!
Tham khảo thêm: