Sổ bảo hiểm xã hội và 8 nội dung quan trọng người tham gia cần biết

Sổ bảo hiểm xã hội đóng vai trò quan trọng và cần thiết giúp người lao động biết được những quyền lợi nào được hưởng trong quá trình tham gia bảo hiểm. Thế nhưng, không phải ai cũng hiểu rõ về sổ bảo hiểm này. Trong bài viết dưới đây, giavang.com sẽ để giúp bạn nắm rõ hơn các quy định về sổ BHXH.

Sổ bảo hiểm xã hội là gì?

Sổ bảo hiểm xã hội được dùng để theo dõi việc đóng và hưởng chế độ BHXH của người lao động. Sổ bảo hiểm là căn cứ pháp lý để xác định quyền lợi, chế độ của người tham gia. Sổ bảo hiểm xã hội sẽ bao gồm các thông tin quan trọng bao gồm số bảo hiểm, thủ tục thanh toán, thời gian làm việc và các chế độ đã hưởng.

(Trích Theo khoản 1, điều 96, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014)

Mã số BHXH và số sổ bảo hiểm có giống nhau không?

Xét về bản chất, số sổ và mã số bảo hiểm xã hội là như nhau. Điều này được thể hiện và quy định cụ thể ở công văn 3340/BHXH-ST 2017:

• Cụm từ “Mã số” được thay thế cụm “Số sổ” in trên bìa và tờ rơi bảo hiểm xã hội.
• Các sổ BHXH được cấp mới, hoặc cấp lại theo mẫu mới, từ ngày 01/8/2017 sẽ được đổi thành “Mã số”.

Bảo hiểm xã hội là gì? Gồm những loại nào? Cách tra cứu BHXH

Cách tra cứu thời gian đóng bảo hiểm xã hội

Hướng dẫn kê khai BHXH qua mạng nhanh chóng chỉ vài phút

Hướng dẫn sử dụng app VssID, cách đăng nhập

Tìm hiểu về vấn đề nối sổ bảo hiểm

Hiện nay, nhiều người lao động tạm dừng đóng BHXH khi chuyển công việc, sau đó tiếp tục đóng ở nơi sử dụng lao động mới. Quá trình này được gọi là nối sổ bảo hiểm khi đóng bảo hiểm trở lại.Việc đóng nối sổ tạo điều kiện cho người lao động tham gia BHXH liên tục.

Ví dụ: Trong trường hợp người lao động dừng làm việc ở công ty A, nhưng chưa được trả sổ để tiếp tục đóng ở công ty B, người lao động có thể cung cấp mã số BHXH của mình cho công ty B để tiếp tục đóng nối, mà không cần lấy sổ bảo hiểm trực tiếp.

Cách tra cứu nhanh mã số bảo hiểm xã hội

Nhiều người lao động không biết cách để lấy mã số bảo hiểm xã hội. Điều này sẽ ảnh hưởng đến việc tra cứu thông tin, đảm bảo quyền lợi hưởng chế độ. Người lao động cần lưu ý các cách lấy số sổ BHXH như sau:

• Cách 1: Xem mã số trên bìa sổ bảo hiểm xã hội. Mã số bảo hiểm xã hội được in phía dưới họ tên người lao động.
• Cách 2: Tra cứu mã số BHXH trên website chính thức: https://baohiemxahoi.gov.vn/. Bạn cần nhập thông tin cá nhân: Tên, địa chỉ, ngày sinh theo yêu cầu và bấm chọn “Tôi không phải người máy” để tra cứu.
• Cách 3: Tra cứu mã số bảo hiểm trên ứng dụng VssID. Bạn cần tải ứng dụng VssID, đăng nhập tài khoản của mình, chọn “Tra cứu”, tiếp tục chọn “Tra cứu mã số BHXH”, sau đó nhập thông tin được yêu cầu.

8 điều quan trọng về sổ bảo hiểm xã hội

Sở hữu 2 sổ bảo hiểm xã hội được không?

Hiện nay, nhiều người lao động có từ hai sổ BHXH trở lên. Nguyên nhân có thể do người tham gia làm việc cho nhiều công ty khác nhau hoặc sử dụng đồng thời căn cước hoặc chứng minh nhân dân.

Theo khoản 2 điều 18 của luật BHXH năm 2014, người lao động sẽ được cấp và giữ một cuốn sổ bảo hiểm xã hội duy nhất. Tương ứng với việc người lao động chỉ được cấp 1 mã số sổ bảo hiểm.

Vậy trong trường hợp người lao động có 2 sổ bảo hiểm phải xử lý như thế nào? Theo căn cứ quyết định 595/QĐ-BHXH, người có 2 sổ bảo hiểm sẽ được giải quyết như sau:

• Trường hợp 1 (người tham gia có 2 sổ BHXH trùng thời gian): Theo điểm 2.5 khoản 2 Điều 2, người lao động sẽ được hoàn trả lại số tiền bảo hiểm đã nộp trùng nhau. Cơ quan BHXH nơi quản lý người lao động có trách nhiệm hoàn trả theo quy định tại Khoản 2, điều 46.
• Trường hợp 2 (người tham gia có 2 sổ bảo hiểm xã hội nhưng khác thời gian đóng): Cơ quan quản lý BHXH có trách nhiệm thu hồi lại 2 sổ bảo hiểm và điều chỉnh lại cơ sở dữ liệu (Thời gian đóng, hưởng BHXH, BHTN…) vào sổ mới.

Nếu người lao động bị thất lạc sổ bảo hiểm xã hội thì cần làm gì?

Các quyền lợi như thai sản, không đủ giấy tờ để hưởng chế độ tai nạn lao động, trợ cấp thất nghiệp, rút bảo hiểm 1 lần,… sẽ bị ảnh hưởng nếu người lao động không may mất sổ. Vậy trong trường hợp mất, người lao động cần làm gì?

Nếu không may bị mất hoặc hỏng, sổ bảo hiểm xã hội, người tham gia có thể yêu cầu bên BHXH cấp lại sổ mới. Mỗi trường hợp sẽ có cách liên hệ với cơ quan để hỗ trợ:

• Với những người đang đi làm: Thông báo với doanh nghiệp hoặc cơ quan BHXH mà doanh nghiệp đăng ký quản lý.
• Với người tham gia tự nguyện: Đại lý hoặc người trực tiếp thu tiền BHXH.
• Với người lao động đã nghỉ việc: Bất kỳ cơ quan BHXH nào trên toàn quốc.

Điều kiện để được cấp lại sổ BHXH

Để có thể cấp lại sổ BHXH, người lao động chỉ cần nằm trong các trường hợp dưới đây:

• Sổ bảo hiểm xã hội bị mất, hỏng, thay đổi số sổ/họ tên người lao động, gộp sổ, đã hưởng BHXH 1 lần nhưng chưa được hưởng.
• Cấp lại bìa sổ BHXH trong các trường hợp: Sai quốc tịch, giới tính.
• Cấp lại tờ rời sổ BHXH trong các trường hợp: Mất hoặc hỏng.

Người tham gia sau khi hoàn thành hồ sơ yêu cầu cấp lại sổ BHXH và nộp cho cơ quan quản lý. Để xin cấp lại sổ BHXH, người lao động chuẩn bị hồ sơ gồm tờ khai điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT theo mẫu quy định.

Tất toán sổ bảo hiểm xã hội như thế nào?

Tất toán sổ bảo hiểm là hành động đăng ký hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần. Muốn tất toán sổ bảo hiểm xã hội, người tham gia cần đáp ứng đủ một trong những điều kiện sau đây:

• Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đóng BHXH đủ 20 năm
• Người lao động sau 1 năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm theo quy định và không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội.
• Người lao động ra nước ngoài định cư hoặc mắc các bệnh theo quy định của bộ Y tế (Ung thư, bại liệt, phong, HIV/ AIDS…).
• Lực lượng vũ trang khi xuất ngũ/thôi việc nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Người lao động có thể yêu cầu tất toán sổ bảo hiểm xã hội ở mọi cơ quan BHXH trên toàn quốc. Chuẩn bị hồ sơ sổ bảo hiểm bao gồm: Đơn xin hưởng chế độ BHXH 1 lần và sổ BHXH.

Người lao động có được thay đổi nội dung trên sổ bảo hiểm hay không?

Người lao động không được phép tẩy xóa nội dung ghi trên sổ bảo hiểm xã hội. Trường hợp, tẩy xóa và tự ý sửa nội dung trên sổ BHXH sẽ bị xử phạt theo quy định tại Khoản 21, điều 1, nghị định 88/2015/NĐ-CP: “Phạt tiền từ 500.000 đến 1 triệu động với hành vi tẩy xóa, sửa chữa sổ BHXH”.

Người lao động có được giữ sổ bảo hiểm không?

Sổ bảo hiểm là tài sản của người lao động nên họ có quyền được giữ và bảo quản sổ bảo hiểm. Điều này được quy định ở khoản 2 Điều 18 và khoản 3 Điều 19 luật BHXH năm 2014 như sau:

• Điều 18: Quyền lợi của người lao động được cấp và quản lý sổ bảo hiểm xã hội.
• Điều 19: Người lao động có trách nhiệm bảo quản sổ bảo hiểm xã hội.

Quy định về hoạt động mua sổ bảo hiểm xã hội trước thời hạn

Việc thúc đẩy mua trước sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động là vi phạm pháp luật. Nhiều đối tượng gần đây đã mạo danh cơ quan quản lý BHXH, mua trước sổ BHXH, lợi dụng tâm lý muốn có tiền của nhiều người lao động.

Tuy nhiên, hành vi trục lợi từ quyền lợi của người lao động sẽ gây tổn hại đến quyền lợi của người tham gia BHXH trong tương lai và gây gánh nặng cho nền kinh tế. Bán sổ bảo hiểm xã hội trước thời hạn là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử phạt theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội.

Nơi cấp lại sổ bảo hiểm xã hội

Nếu không may sổ bảo hiểm xã hội bị hỏng, người lao động phải yêu cầu cấp lại sổ để có thể hưởng các quyền lợi. Vậy nơi nào cấp lại sổ bảo hiểm xã hội?

Lệ thuộc vào tình trạng lao động của mỗi người. Nơi cấp lại sổ BHXH được quy định cụ thể ở khoản 2 điều 99 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, cụ thể là:

• Nếu người lao động đang làm việc tại doanh nghiệp thì nộp hồ sơ làm lại sổ tại doanh nghiệp hoặc cơ quan BHXH.
• Nếu người lao động bảo lưu thời gian đóng BHXH/người đã được giải quyết trợ cấp lương hưu/trợ cấp các khoản BHXH khác thì có thể yêu cầu làm lại sổ tại bất cứ cơ quan BHXH nào trên toàn quốc.

Lời kết

Bài viết trên chia sẻ về sổ bảo hiểm xã hội và những nội dung quan trọng mà người tham gia cần lưu ý. Đây là một loại giấy tờ quan trọng, do đó bạn cần bảo quản và giữ gìn cẩn thận tránh bị hư hỏng để ảnh hưởng đến những quyền lợi sau này.

Bảo hiểm thai sản và những quyền lợi khi tham gia BHTS

Điều kiện để được nhận trợ cấp từ bảo hiểm thất nghiệp

Những đối tượng nào cần bảo hiểm hưu trí?

Vay theo bảo hiểm nhân thọ? Các công ty cho vay theo bảo hiểm nhân thọ