Cùng với ROE, ROI, ROCE, chỉ báo ROIC được xem là công cụ hỗ trợ đắc lực cho các nhà đầu tư chứng khoán. Vậy chỉ báo ROIC là gì? Cách xác định và công thức tính ROIC cụ thể ra sao? Chỉ báo ROIC mang lại những lợi ích gì cho nhà đầu tư? Mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây để biết thêm chi tiết.
Mục Lục
ROIC là gì?
ROIC được viết tắt từ tên tiếng Anh “Return On Invested Capital” là thước đo dùng để đo lường tỷ suất sinh lợi trên vốn đầu tư. Từ đó, có thể giúp doanh nghiệp/tổ chức đánh giá hiệu quả trong việc phân bổ nguồn vốn mình và kiểm soát cho các hoạt động đầu tư sinh lời. Chỉ số này sẽ phản ánh tình hình công ty cũng như hiệu quả trong việc sử dụng vốn thành công hay thất bại.
Nhà đầu tư có thể dựa vào ROIC để biết được doanh nghiệp sử dụng nguồn tiền của mình có hợp lý và hiệu quả hay không. Thông thương, để đạt được kết quả đánh giá tối ưu, người ta thường kết hợp giữa ROIC với với WACC (Chi phí sử dụng vốn bình quân gia quyền) để có được thông tin sử dụng vốn chính xác nhất.
Bên cạnh đó, chỉ số ROIC còn được sử dụng như một thước đo trong việc tính toán giá trị của công ty khác ngang hàng. Nếu ROIC lớn hơn WACC, nhà đầu tư có được kết luận công ty đang tạo ra giá trị.
Đặc điểm của ROIC
Chỉ số ROIC được biểu hiện dưới dạng phần trăm (%), là tỷ suất sinh lợi dựa trên vốn đầu tư. Do đó, đây còn là tỷ lệ dùng để so sánh khả năng sinh lời giữa các công ty cùng lĩnh vực với nhau. Dựa theo ROIC, nhà đầu tư sẽ đánh giá để theo dõi về nhóm quản lý việc phân bổ nguồn vốn.
ROIC còn là dữ liệu quan trọng để đánh giá năng lực của ban lãnh đạo doanh nghiệp. Đây là cơ sở để tổ chức tiếp tục theo đuổi, tận dụng các cơ hội sinh lời tiếp theo. Từ đây, quá trình ICO, IPO,… để phát hành chứng khoán sẽ hiệu quả hơn, các nhà đầu tư có thể dựa vào đó để quyết định có đầu tư vào doanh nghiệp hay không.
ROIC được xác định dựa trên mức thu nhập ròng (loại bỏ thu nhập từ cổ tức), do đó kết quả không rõ ràng. Chính vì vậy, ROIC không thể hiện rõ, cụ thể giai đoạn doanh nghiệp tạo ra giá trị. Điều này được thể hiện rõ trong những trường hợp đặc biệt trong trường hợp lợi nhuận thu về chỉ từ một hoạt động, sự kiện duy nhất và không hề lặp lại.
Chỉ số ROIC cung cấp bối cảnh cần thiết cho các chỉ số tài chính khác như P/E. Dù công ty không còn tạo ra giá trị cho cổ đông hoặc tạo ra quá ít, trong cùng tỷ lệ P/E lại cho thấy chứng khoán công ty đang bị bán quá mức. Ngược lại, khi công ty tạo ra tỷ suất lợi nhuận trên vốn đầu tư cao, P/E sẽ tăng và công ty trở nên hấp dẫn hơn trên thị trường.
>>Chỉ số NIM là gì? Ý nghĩa và yếu tố ảnh hưởng biên lãi ròng
Lợi ích của ROIC
Đối với doanh nghiệp
Dựa vào chỉ số ROIC biểu thị, doanh nghiệp có thể biết được mình sử dụng vốn có hiệu quả hay không và trong tương lai, công ty có tiếp tục duy trì được hay không. Trong những trường hợp cần thiết, doanh nghiệp có thể điều chỉnh kịp thời để thích ứng với biến động kinh doanh và môi trường kinh tế.
Doanh nghiệp vẫn có thể kết hợp ROIC với các chỉ số ROE, để xem xét các khoản đầu tư và đưa ra quyết định tốt hơn. Ngoài ra, ROIC vẫn có thể kết hợp với WACC ( chi phí vốn bình quân gia quyền) của công ty để đánh giá doanh nghiệp. Thông thường ta có hai trường hợp sau:
- Nếu ROIC lớn hơn WACC, thì người quản lý tài chính biết rằng họ đang tạo ra giá trị trong doanh nghiệp.
- Nếu ROIC nhỏ hơn WACC, chúng đang giảm giá trị với các lựa chọn đầu tư của mình và nên điều chỉnh các thông số.
Khi đầu tư vào một doanh nghiệp, cho dù với tư cách là cổ đông trong một tập đoàn quốc tế hay với tư cách là người điều hành của một công ty nhỏ, các nhà đầu tư cần định lượng lợi tức đầu tư hàng năm của họ để xác định xem nó có đáng để tiếp tục tài trợ hay không.
Đối với nhà đầu tư
ROIC là chỉ số ý nghĩa, hỗ trợ nhà đầu tư đánh giá, phân tích, ước tính trong mọi lĩnh vực kinh doanh và mọi ngành nghề. Chỉ số này phản ánh giá trị lợi nhuận của công ty. Nếu mức lợi nhuận cao hơn hai điểm phần trăm so với chi phí vốn doanh nghiệp (khi so sánh với WACC), kết quả đánh giá doanh nghiệp càng chính xác.
Nhà đầu tư có thể dựa vào công cụ này để xác định xem công ty có tiềm năng và có lợi thế cạnh tranh hơn so với các đối thủ khác không. Đồng thời cũng xem xét xem công ty có bảo vệ tốt thị phần và biên lợi nhuận trong thời gian dài khỏi những công ty mới tham gia vào thị trường không. Mục đích quan trọng nhất để xác định ROIC chính là nắm bắt được mức độ hiệu quả trong việc triển khai vốn của công ty.
Trong lĩnh vực chứng khoán, nhà đầu tư có thể dùng ROIC để sàng lọc các khoản đầu tư tiềm năng. Ngoài ra các quỹ đầu tư cũng có thể sử dụng ROIC để làm cơ sở để xây dựng chiến lược dài hạn và định hướng giá trị danh mục đầu tư.
ROIC thường được biểu diễn dưới dạng giá trị 12 tháng hằng năm và được tính theo tỷ lệ %. Nếu một công ty đang hoạt động và có mức vốn lại bằng không, như vậy công ty này không dư thừa vốn để đầu tư vào tương lai.
Riêng những công ty, doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực đặc thù như sản xuất chất bán dẫn, vận hành giàn khoan dầu, ROIC thấp vẫn không khẳng định rằng công ty tạo ra giá trị lợi nhuận thấp. Bởi trên thực tế, những công ty này sẽ đầu tư vốn mạnh hơn so với doanh nghiệp khác.
Hướng dẫn tính ROIC
Việc xác định ROIC tương đối đơn giản, ta có thể dựa vào công thức sau:
ROIC = NOPAT / Vốn đầu tư bình quân
Trong đó:
- ROIC: chỉ số đo lường thu nhập công ty trước chi phí tài chính.
- NOPAT: đây là mức lợi nhuận hoạt động ròng sau thuế. NOPAT là thước đo cần thiết để đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh của tổ chức và không bị ảnh hưởng bởi cấu trúc vốn của công ty, ghi nhận lợi nhuận hoạt động cốt lõi theo định kỳ.
- Vốn đầu tư bình quân gồm cả nợ và vốn chủ sở hữu, được tính bằng tổng tài sản cố định và vốn lưu động ròng. Đây là đại diện cho nguồn vốn huy động nhằm vận hành và phát triển công ty.
Nhà đầu tư nên kết hợp ROIC với các chỉ báo khác như ROI, ROE, ROCE để cps cáo nhìn chi tiết hơn về doanh nghiệp. Về cơ bản, những chỉ số này sẽ có những điểm khác nhau và bổ trợ qua lại cho nhau như sau:
>>Roi trong chứng khoán là gì? Chỉ số Roi bao nhiêu là tốt?
>>Chỉ số PE là gì? Hướng dẫn tính chỉ số PE chính xác
>>Roce là gì? Roce có gì nổi bật?
ROIC và ROI
ROI là lợi tức đầu tư sẽ không có khoảng thời gian chuẩn để tính toán, ROIC thường được tính trong khoảng thời gian 12 tháng.
Bản thân chỉ số ROI chỉ tập trung vào một hoạt động duy nhất, còn ROIC xem xét mọi hoạt động mà công ty thực hiện nhằm tạo ra lợi nhuận. Ta thấy rằng, bạn có thể dễ dàng tính ROI bằng cách chia lợi nhuận của hoạt động riêng lẻ cho chi phí đầu tư.
ROIC và ROCE
ROCE là lợi tức trên vốn sử dụng lao động. Điểm khác nhau cơ bản của hai chỉ số này nằm hai điểm:
- Mẫu số trong công thức là hai loại vốn không giống nhau. ROCE lấy lợi nhuận ròng chia vốn chủ sở hữu. Còn ROIC dùng lợi nhuật hoạt động ròng chia vốn đầu tư.
- Giá trị ROIC sử dụng là số trước thuế, trong khi ROIC sẽ dùng giá trị sổ sách sau thuế.
ROIC và ROE
- ROIC lại tập trung vào lợi nhuận được tạo ra ở cả vốn chủ sở hữu và các khoản nợ của công ty, còn ROE là tỷ số lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu, thể hiện công ty đang thu được bao nhiêu lợi nhuận so với giá trị của tài sản (đã trừ đi các khoản nợ).
ROIC bao nhiêu là tốt?
Nếu chỉ số ROIC cao, chứng tỏ doanh nghiệp khả năng phân bổ vốn hiệu quả. Thông thường, các nhà đầu tư thường so sánh nó với chi phí sử dụng vốn bình quân (WACC) của doanh nghiệp. Nếu ROIC lớn hơn WACC cho thấy doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, lợi nhuận cao hơn chi phí vốn, tạo được giá trị cho cổ đông và ngược lại.
Tuy nhiên, khi đánh giá ROIC của một doanh nghiệp, nhà đầu tư cần phải đánh giá so sánh với trung bình ngành và tương quan với các doanh nghiệp khác. ROIC của một doanh nghiệp cao hơn trung bình ngành và các doanh nghiệp khác trong ngành cho thấy doanh nghiệp đã tạo dựng được một nền tảng vững chắc và có khả năng tiếp tục gia tăng giá trị với việc tăng trưởng đều đặn trong tương lai.
Kết luận
Nói tóm lại, ROIC là một trong những chỉ số quan trọng đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư. ROIC không chỉ phản ánh được doanh nghiệp hoạt động có lợi nhuận hay không mà còn giúp nhà đầu tư có cái nhìn cụ thể hơn về doanh nghiệp mình đầu tư. Với bài viết trên đây, chúng tôi hy vọng có thể cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về ROIC. Chúc các nhà đầu tư giao dịch thành công.
