Hợp đồng tương lai mang lại nhiều cơ hội sinh lời tốt cho nhà đầu tư nên nhận được sự quan tâm khá nhiều. Vậy cụ thể, hợp đồng tương lai là gì? Những lợi ích mà nó mang lại? Cách viết hợp đồng tương lai ra sao? Hãy tham khảo bài viết dưới đây của giavang.com
Mục Lục
- 1 Hợp đồng tương lai là gì?
- 2 Ví dụ về hợp đồng tương lai
- 3 Mẫu hợp đồng tương lai
- 4 Cách viết hợp đồng tương lai
- 5 Lợi ích của hợp đồng tương lai
- 6 Đặc điểm của hợp đồng tương lai
- 7 Quy trình diễn ra hợp đồng tương lai sẽ như thế nào?
- 8 Đánh giá ưu – nhược điểm của hợp đồng tương lai
- 9 Phân biệt hợp đồng tương lai và hợp đồng kỳ hạn
- 10 Kinh nghiệm đầu tư hợp đồng tương lai phái sinh
- 11 Lời kết
Hợp đồng tương lai là gì?
Có thể hiểu, hợp đồng tương lai là sự cam kết giữa bên mua và bên bán với mục đích trao đổi một giao dịch tài sản nào đó diễn ra trong tương lai. Các loại hợp đồng này được giao dịch thông qua sàn giao dịch tương lai. “Bên mua” hay gọi là trường vị (long), còn “bên bán” hay gọi là đoản vị (short). Thuật ngữ trên phản ánh được sự kỳ vọng của các bên, bên mua thì mong ước hàng hóa sẽ tăng, còn bên bán thì mong ước hàng hóa sẽ giảm.
Chúng ta cần phải lưu ý một điều, tự bản thân hợp đồng thì không tốn một chi phí nào khi ký kết, thuật ngữ mua/bán chỉ là công cụ ngôn ngữ dễ dàng phản ánh vị thế của các bên (trường vị hoặc đoản vị).
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tài sản cơ sở hợp đồng tương lai có thể hoàn toàn không phải là hàng hóa truyền thống. Đối với hợp đồng tài chính tương lai, các loại tiền tệ, chứng khoán, các công cụ tài chính là những tài sản hoặc mặt hàng cơ sở.
- Tìm hiểu hợp đồng quyền chọn
- Cách giao dịch tối ưu với hợp đồng chêch lệch
- Thủ thuật giao dịch quyền chọn Vanilla là gì?
- Cơ chế giao dịch của hợp đồng hoán đổi
Ví dụ về hợp đồng tương lai
Dưới đây là ví dụ sẽ giúp các nhà đầu tư hiểu rõ hơn về hợp đồng tương lai:
Ví dụ 1:
Công ty A ký hợp đồng tương lai bán cho công ty B 100 000 thùng dầu vào tháng 5/2018 theo giá 1.500.000 đ/thùng. Đến tháng 9/2018, nếu giá dầu tăng 2.000.000 đ/thùng thì sẽ có hai phương án cho công ty A như sau: Hoặc là A sẽ giao cho B 100 000 thùng dầu với giá 1.500.000 đ/thùng hoặc công ty A sẽ không bán dầu cho công ty B mà thanh toán theo chênh lệch thỏa thuận ban đầu cho công ty B với số tiền: 500.000×100.000 = 50.000.000.000đ
Ví dụ 2:
Doanh nghiệp A bán cho bên B 10 tấn cafe vào tháng 1/11/2021 với mức giá 200.000 VNĐ/kg. Đến tháng 30/11/2022, giá cafe tăng 220.000 VNĐ/ kg thì sẽ có 2 phương án cho công ty A:
- Phương án 1: Công ty A sẽ giao cho bên B 10 tấn cafe với mức giá 200.000 VNĐ/Kg.
- Phương án 2: Công ty A sẽ thanh toán chênh lệch cho bên B, theo hợp đồng thỏa thuận ban đầu, tương ứng với 20.000×10.000 VNĐ.
Mẫu hợp đồng tương lai
Dựa trên cơ sở luật phát, hợp đồng tương lai được hình thành phù hợp với nhu cầu và thỏa thuận của các bên.
Bạn có thể tham khảo mẫu hợp đồng tương lai dưới đây:
Link tải: https://drive.google.com/uc?id=15-r3OJzLJFVSsSsrLI7ZL0IKt4orjPZ1&export=download
Cách viết hợp đồng tương lai
Để soạn thảo hợp đồng tương lai một cách chính xác, cần lưu ý những tiêu chí sau:
Tìm hiểu và xác định rõ ràng tư cách chủ thể các bên
- Đối với tổ chức, doanh nghiệp: Phải có chi tiết các thông tin như tên gọi, địa chỉ trụ sở, giấy phép hoạt động và người đại diện hợp pháp.
- Đối với cá nhân: Những thông tin cần có như tên, số chứng minh nhân dân và địa chỉ thường trú.
Xác định tên gọi và đối tượng của hợp đồng
Thông thường tên gọi hợp đồng được sử dụng theo tên loại hợp đồng kết hợp với loại tài sản trong tương lai.
Ví dụ: Ví dụ: tên loại là hợp đồng mua bán trong tương lai, còn tên của tài sản là công trình xây dựng, ta có Hợp đồng mua bán công trình xây dựng tương lai.
Xác định căn cứ ký kết hợp đồng
Các căn cứ ký kết hợp đồng có thể là văn bản pháp luật điều chỉnh, văn bản ủy quyền, nhu cầu và khả năng của các bên. Một số trường hợp các bên lựa chọn một văn bản pháp luật cụ thể để làm căn cứ ký kết hợp đồng thì được xem như đó là sự lựa chọn luật điều chỉnh.
Lợi ích của hợp đồng tương lai
Giao dịch thoải mái, thuận tiện
Bạn có thể hình dung, việc giao dịch hợp đồng trong tương lai diễn ra tương tự như giao dịch cổ phiếu. Nhà đầu tư dự đoán thị trường tăng điểm sẽ đặt lệnh mua để mở vị thế mua hợp đồng tương lai. nhà đầu tư sẽ có lợi nhuận khi thị trường tăng đúng kỳ vọng. Ngược lại, các nhà đầu tư thường bán hợp đồng để kiếm lời khi thị trường giảm điểm.
Lợi ích nhờ tỉ lệ đòn bẩy cao
Hợp đồng tương lai sẽ đem đến cho nhà đầu tư mức đòn bẫy cao, có thể khiến cho số lãi nhận được lớn hơn nhiều so với đầu tư cổ phiếu bởi đặc tính chỉ cần ký quỹ một phần giá trị hợp đồng. Các nhà đầu tư cần phải theo dõi thị trường một cách chặt chẽ bởi vì đòn bẩy cao có thể mang lại thiệt hại nếu thị trường đi ngược lại với dự đoán ban đầu của nhà đầu tư.
Có thể mua bán liên tục trong ngày
Bạn có thể thấy, ở giao dịch cổ phiếu nhà đầu tư sau khi mua cổ phiếu phải chờ 2 ngày để cổ phiếu về tài khoản mới có thể tiếp tục phiên giao dịch. Một điểm tối ưu ở giao dịch hợp đồng tương lai, nhà đầu tư có thể ngay lập tức đóng vị thế vừa mở (cho dù là vị thế mua hay là bán). Bạn có thể liên tục mở và đóng vị thế trong phiên để tìm kiếm lợi nhuận trên mọi biến động của thị trường.
Cơ hội tìm kiếm lợi nhuận khi thị trường giảm điểm
Nếu như ở thị trường cổ phiếu, nhà đầu tư đau đầu khi không có một công cụ nào để tìm kiếm lợi nhuận khi thị trường giảm điểm. Nhưng ở hợp đồng tương lai thì làm được điều đó, cụ thể nhà đầu tư có thể tham gia vào vị thế bán hợp đồng tương lai bất kỳ lúc nào với điều kiện duy nhất cần đáp ứng là nộp đủ số lượng ký quỹ yêu cầu trước khi tham gia hợp đồng. Khi chỉ số giảm đúng như dự đoán, nhà đầu tư sẽ có được lợi nhuận từ giao dịch bán hợp đồng tương lai của mình.
Đặc điểm của hợp đồng tương lai
Để hiểu rõ hơn về hợp đồng tương lai – một công cụ chứng khoán phát sinh thì nhà đầu tư cần biết rõ các đặc điểm của hợp đồng tương lai như sau:
Tính chuẩn hóa
Hợp đồng tương lai là một công cụ niêm yết và giao dịch trên sở giao dịch chứng khoán phái sinh. Do đó, đặc điểm của hợp đồng tương lai là các điều khoản của hợp đồng điều được chuẩn hóa xác thực.
Cụ thể, sở giao dịch nơi niêm yết hợp đồng tương lai sẽ quy định cụ thể các nội dung chi tiết của một hợp đồng, như: loại và chất lượng tài sản cơ sở, quy mô của hợp đồng (số lượng tài sản cơ sở giao dịch tương ứng với một hợp đồng), cách thức giao – nhận cũng như thanh toán giữa hai bên khi hợp đồng đáo hạn…
Được niêm yết
Được niêm yết và tiêu chuẩn trên Sở giao dịch chứng khoán phái sinh, do đó hợp đồng tương lai được chuẩn hóa về điều khoản, giá trị, khối lượng của tài sản cơ sở,..
Bù trừ và ký quỹ
Ở thị trường hợp đồng tương lai, ký quỹ là biện pháp bảo đảm việc thực hiện nghĩa vụ mang tính bắt buộc theo hợp đồng đối với cả bên mua và bên bán khi hợp đồng được thanh toán. Nhà đầu tư tham gia thị trường này phải đáp ứng các yêu cầu về ký quỹ do sở giao dịch và trung tâm thanh toán bù trừ quy định cụ thể cho từng loại hợp đồng tương lai.
Dễ đóng vị thế
Nhà đầu tư tham gia hợp đồng tương lai có thể thực hiện đóng vị thế bất cứ lúc nào bằng cách tham gia vị thế ngược đối với hợp đồng tương lai tương tự. Từ đó, giúp người sử dụng hợp đồng tương lai linh hoạt trong việc sử dụng vốn.
Đòn bẩy tài chính
Từ một số tiền đầu tư tương đối nhỏ vào lúc ban đầu, các nhà đầu tư có thể thu lại được những khoảng tiền lợi nhuận khá lớn (so với việc đầu tư trên thị trường tài sản cơ sở)
Tính cam kết về việc thực hiện nghĩa vụ trong tương lai
Ở bất cứ giao dịch nào cũng vậy, giữa bên mua lẫn bên bán đều bị ràng buộc bởi những quyền – nghĩa vụ nhất định. Một cách rõ ràng, khi đáo hạn hợp đồng tương lai, bên bán sẽ có nghĩa vụ bàn giao một khối lượng tài sản cơ sở nhất định cho bên mua và có quyền được nhận tiền từ bên mua. Ngược lại, bên mua sẽ nhận số tài sản cơ sở đó đồng thời có nghĩa vụ tiến hành thanh toán tiền cho bên bán theo thỏa thuận.
Tính thanh khoản
Các nhà đầu tư khi tham gia vào hợp đồng tương lai, họ biết một cách chắc chắn rằng họ có thể mua hoặc bán cái gì, cách thức giao dịch ra sao. Vì vậy, nhà đầu tư có thể dễ dàng mở hay đóng vị thế khi cần thiết. Tính thanh khoản cao của thị trường hợp đồng tương lai một phần vì điều này.
Quy trình diễn ra hợp đồng tương lai sẽ như thế nào?
Như cơ chế chứng khoán thông thường, cơ chế giao dịch của hợp đồng tương lai diễn ra tương tự như vậy. Sự thu hút của sản phẩm hợp đồng tương lai nằm ở việc nhà đầu tư có thể mua hoặc bán mà không cần phải nắm giữ tài sản cơ sở tương ứng bởi vì bản chất của loại hợp đồng này là giao dịch dựa trên sự kỳ vọng về giá của nhà đầu tư.
Nhà đầu tư có thể bán khống hợp đồng tương lai để bảo vệ danh mục trước sau đó mua lại để chốt lãi/lỗ khi thị trường giảm. Sự tăng giảm giá trị danh mục sẽ được bù đắp bởi việc tăng giảm của hợp đồng tương lai.
Đánh giá ưu – nhược điểm của hợp đồng tương lai
Ưu điểm
- Tính thanh khoản cao: Hợp đồng tương lai được niêm yết và giao dịch tập trung trên Sở giao dịch chứng khoán nên tính thanh khoản cao nhất có thể. Thị trường càng minh bạch và tăng tính thanh khoản khi việc định giá các khối lượng, giá trị giao dịch được công khai rõ ràng.
- Lợi thế đòn bẩy: Từ một số tiền đầu tư tương đối nhỏ vào lúc ban đầu, các nhà đầu tư có thể thu lại được những khoảng tiền lợi nhuận khá lớn (so với việc đầu tư trên thị trường tài sản cơ sở).
- Công cụ bảo hộ trên thị trường tài chính: một ưu điểm khá hấp dẫn là giúp nhà đầu tư quản lý được rủi ro biến động giá một cách hiệu quả. Khi thị trường giảm điểm, nhà đầu tư có thể bán hợp đồng tương lai để hạn chế thua lỗ.
Nhược điểm
- Nó sẽ phù hợp cho các nhà đầu tư có thời gian xem bảng điện và biểu đồ hơn
- Đòn bẩy như một con dao hai lưỡi, vì vậy phải cẩn trọng với những dự báo về sự thay đổi của giá tài sản cơ sở. Do đó, mức độ đòn bẩy cao gây rủi ro cao cho các nhà đầu tư.
Phân biệt hợp đồng tương lai và hợp đồng kỳ hạn
Giống nhau
- Cả hai đều là các sản phẩm của thị trường chứng khoán phái sinh.
- Giá trị của cả hai hợp đồng đều phụ thuộc vào giá của các tài sản cơ sở (hàng hóa như kim loại hay nông sản, công cụ tài chính như trái phiếu, cổ phiếu, lãi suất,…)
Khác nhau
Hợp đồng tương lai (HĐTL) | Hợp đồng kỳ hạn (HĐKH) | |
Tính chuẩn hóa | Giao dịch và niêm yết dựa trên Sở giao dịch Chứng khoán phái sinh. Do đó, hợp đồng có tính chuẩn hóa về giá trị, điều khoản và khối lượng của tài sản cơ sở… | Hợp đồng kỳ hạn không cần chuẩn hóa điều khoản, khối lượng tài sản hay giá trị … Vì vậy, cơ sở của hợp đồng có thể là bất kỳ loại tài sản nào. |
Thị trường giao dịch | HĐTL được giao dịch và niêm yết trên thị trường tập trung. | Không được niêm yết và giao dịch trên thị trường OTC. Vì thế so với HĐTL tính thanh khoản của hợp đồng này thấp hơn. |
Độ rủi ro | HĐTL có độ rủi ro thấp | HĐKH có độ rủi ro cao do có tính thanh khoản thấp hơn |
Bù trừ và ký quỹ | HĐTL yêu cầu nhà đầu tư phải thực hiện ký quỹ để đảm bảo các nghĩa vụ thanh toán mang tính chất bắt buộc. HĐTL được bù trừ và thanh toán theo giá thực tế hằng ngày đồng thời sẽ được thông báo lỗ lãi vào tài khoản ký quỹ của nhà đầu tư theo giá thực tế hay gọi ký quỹ khi cần bổ sung. | Các đối tượng tham gia vào hợp đồng kỳ hạn không cần phải thực hiện việc ký quỹ. |
Tình trạng đóng vị thế | Bằng cách tham gia vị thế ngược với HĐTL tương tự, các HĐTL có thể dễ dàng đóng vị thế bất cứ lúc nào. Điều này giúp người sở hữu HĐTL có thể linh động hơn trong việc sử dụng nguồn vốn. | Nhà đầu tư có thể đóng vị thế bằng việc tham gia vị thế ngược đối với HĐKH tương tự. |
Tính bắt buộc | Người tham gia hợp đồng có nghĩa vụ thực hiện tại ngày đáo hạn. | Không có tính bắt buộc |
Quy mô hợp đồng | Không có quy mô | Phụ thuộc vào các điều khoản hợp đồng |
Tính thanh khoản | Do sự thuận lợi của việc giao dịch qua sở và có sự tồn tại của công ty thanh toán bù trừ, nên so với các hợp đồng kỳ hạn tính thanh khoản của các HĐTL cao hơn rất nhiều | Thanh khoản thấp hơn HĐTL |
Quy định | Theo quy định của Sở giao dịch Chứng khoán | Tự điều chỉnh |
Thời điểm thanh toán hợp đồng | Thanh toán lỗ lãi vào mỗi ngày. | Hai bên sẽ thực hiện thanh toán vào thời điểm giao hàng. |
Kinh nghiệm đầu tư hợp đồng tương lai phái sinh
Việc đầu tư hợp đồng tương lai được đánh giá ít rủi ro và hiệu quả tốt cho người chơi. Thế nhưng, người chơi cần thận trọng với công cụ đòn bẩy của thị trường phái sinh. Nếu nhà đầu tư dự đoán sai chiều tăng/giảm của tài sản cơ sở thì mức thua lỗ nhận về khá lớn.
Vì thế để đầu tư hợp đồng tương lai hiệu quả thì nhà đầu tư cần có thời gian tìm hiểu về thị trường, phân tích biểu đồ giá, đánh giá biến động tài sản cơ sở…
Nhà đầu tư có thể tham khảo 2 chiến lược đầu tư hợp đồng tương lai phái sinh sau:
- Giao dịch đầu cơ theo xu hướng giá: Nhà đầu tư phân tích và dự đoán xu hướng giá của thị trường, tài sản cơ sở. Nếu dự đoán tài sản cơ sở có xu hướng tăng, bạn nên mua vào, chờ đợi thời điểm bán ra và ngược lại.
- Giao dịch hợp đồng tương lai trong ngày: Đây là dạng mua bán hợp đồng tương lai trong ngày. Cuối ngày, người chơi đóng mọi vị thế giao dịch, để giảm tác động qua đêm.
Lời kết
Tóm lại, khi có cái nhìn tổng quan về hợp đồng tương lai, các nhà đầu tư sẽ nắm bắt được cơ hội đầu tư trên thị trường phát sinh từ đó giúp các nhà đầu tư lập được chiến lược phù hợp với mình. Đừng quên truy cập giavang.com để cập nhật nhiều thông tin hữu ích nhé!
Xem thêm: