Hợp đồng kỳ hạn hay forward contract là chứng khoán phái sinh, người mua và người bán sẽ mua hay bán cùng một loại tài sản tại một thời điểm đã được ấn định trong tương lai, có mức giá đã thỏa thuận từ ngày ký hợp đồng.
Mục Lục
Hợp đồng kỳ hạn là gì?
Hợp đồng kỳ hạn hay forward contract là chứng khoán phái sinh, người mua và người bán sẽ mua hay bán cùng một loại tài sản tại một thời điểm đã được ấn định trong tương lai, có mức giá đã thỏa thuận từ ngày ký hợp đồng.
Hợp đồng kỳ hạn là hợp đồng giao sau khác hoàn toàn hợp đồng giao ngay – tài sản được chuyển giao sau 2 ngày ký kết (T+2).
Thời gian chuyển giao hợp đồng kỳ hạn thường dài hơn, mức chênh lệch giữa hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng giao ngay được gọi là khoản thặng dư, khi giá kỳ hạn cao hơn hay khoản chiết khấu khi giá kỳ hạn thấp hơn.
Hợp đồng kỳ hạn thường được nhà đầu tư đầu cơ giá cả trong tương lai, với mục đích để tài sản khộng chịu tác động rủi ro về giá hoặc thay đổi lãi suất trong tương lai.
Các dạng hợp đồng kỳ hạn phổ biến hiện nay
Hiện nay trên thị trường có những hợp đồng kỳ hạn sau:
- Hợp đồng kỳ hạn cổ phiếu: Hợp đồng có tài sản chính là cổ phiếu.
- Hợp đồng kỳ hạn trái phiếu: Hợp đồng có tài sản chính là trái phiếu.
- Hợp đồng kỳ hạn hàng hóa: Hợp đồng có tài sản chính là gạo, lúa, cà phê, dầu thô,…
- Hợp đồng giao dịch tiền tệ kỳ hạn: Hợp đồng cam kết mua hay bán một lượng tiền tệ theo tỷ giá đã xác định, tại một thời điểm đã được đặt ra ở tương lai.
- Hợp đồng lãi suất kỳ hạn: Hợp đồng bên mua và bên bán đồng ý mức lãi suất sẽ trả vào một ngày thanh toán đã thiết lập trong tương lai.
- Hợp đồng kỳ hạn không giao dịch: Hợp đồng được thực hiện dựa trên thỏa thuận giao dịch bằng tiền mặt không thông qua tài sản gốc.
Trên thị trường Việt Nam hợp đồng kỳ hạn tiền tệ khá phổ biến, ngân hàng thương mại, tổ chức đầu tư tài chính, các công ty xuất nhập khẩu là các đối tượng tham gia với mục đích đề phòng rủi ro về giá cả.
Đặc điểm của hợp đồng kỳ hạn
Hợp đồng thời hạn chỉ được thỏa thuận giữa hai bên và không liên quan đến bất kỳ tổ chức trung gian nào. Tại thời điểm ký kết, không có trao đổi tài sản cơ bản hoặc thanh toán tiền, và các hoạt động này chỉ diễn ra tại một thời điểm nhất định trong tương lai. Vào ngày thanh toán, cả hai bên có nghĩa vụ mua hoặc bán ngay cả khi giá thị trường của tài sản cơ bản khác với giá kỳ hạn và phải thực hiện hợp đồng theo giá quy định.
Hợp đồng kỳ hạn hình thành từ những yếu tố nào?
Có 4 yếu tố chính tạo thành một hợp đồng kỳ hạn, gồm có tài sản cơ bản, các bên tham gia hợp đồng, thời gian quy định trong tương lai và giá tương lai xác định khoản thanh toán. Về cơ bản, các yếu tố này có các đặc điểm sau:
Các tài sản cơ bản để mua và bán
● Tài sản thực: Đậu nành, ngô, cà phê, lúa mì,…
● Tài sản tài chính: Trái phiếu, cổ phiếu, tiền tệ,…
Các bên tham gia hợp đồng
● Người mua (Vị thế dài): Một thực thể đã đồng ý mua một tài sản cụ thể tại một thời điểm quyết định trong tương lai với giá thỏa thuận hiện tại.
● Vị thế bán (Vị thế ngắn): Một thực thể đã đồng ý bán một tài sản cụ thể tại một thời điểm quyết định trong tương lai với mức giá thỏa thuận ngày hôm nay.
Thời gian cố định trong tương lai: Một khoảng thời gian quyết định để giải quyết hợp đồng.
Giá kỳ hạn hoặc thanh toán: Được xác định dựa trên giá giao ngay và lãi suất thị trường. Đây là mức giá áp dụng trong tương lai cho tài sản cơ bản, được xác định hiện tại.
Hợp đồng kỳ hạn ý nghĩa & rủi ro
Ý nghĩa của hợp đồng kỳ hạn
Thực tế hợp đồng này có nghĩa là để phòng ngừa rủi ro chống lại những biến động bất ngờ về giá hàng hóa, lãi suất hoặc tài sản tài chính. Thông thường các doanh nghiệp sử dụng hợp đồng có thời hạn để sửa chữa chi phí. Đối với các ngân hàng thương mại, công ty xuất nhập khẩu và các tổ chức đầu tư tài chính, loại hợp đồng này là một công cụ tốt để tránh rủi ro tỷ giá hối đoái.
Rủi ro của hợp đồng kỳ hạn
- Rủi ro thanh khoản: Tại thị trường Việt Nam, hợp đồng kỳ hạn không phổ biến bằng hợp đồng tương lai. Vì vậy, tính thanh toán của hợp đồng kỳ hạn khá thấp.
- Rủi ro thanh toán: Giuã hai bên mua, ban không có bất kỳ một khoản tiền ký quỹ nào. Và cũng không có trung gian thứ 3 thực thi nhiệm vụ thanh toán bù trừ, do vậy lời lỗ của hợp đồng có kỳ hạn sẽ bị chậm hoặc không được thanh toán khi đến thời gian đáo hạn.
Hợp đồng kỳ hạn và tương lai có những khác biệt gì?
Sự khác biệt giữa hợp đồng tương lai và kỳ hạn được xét trên các yếu tố:
- Tính chất: Hợp đồng tương lai có một sàn giao dịch hoạt động như một trung gian để trao đổi hợp đồng trên thị trường. Đây là sự khác biệt lớn nhất. Futures Exchange, cho phép các nhà giao dịch ẩn danh mua và bán các hợp đồng tương lai mà không cần phải xác định đối tác với một hợp đồng cụ thể. Ngoài ra, Sở giao dịch cũng tạo ra tính thanh khoản cao cho thị trường tương lai, giúp các đối tác tham gia hợp đồng tương lai thực hiện nghĩa vụ hiệu quả hơn so với tham gia hợp đồng tương lai. chuyển tiếp hợp đồng.
- Tính tiêu chuẩn hóa: Hợp đồng tương lai tiêu chuẩn hóa. Trong khi các hợp đồng kỳ hạn có thể được thực hiện cho bất kỳ hàng hóa nào, với bất kỳ số lượng và chất lượng nào, các điều khoản thanh toán được thỏa thuận lẫn nhau bởi cả hai bên trong hợp đồng. Trong khi đó, các hợp đồng tương lai được liệt kê trên Sàn giao dịch được quy định cho một số lượng hàng hóa cụ thể và đáp ứng các yêu cầu tối thiểu về chất lượng và tại một thời điểm giao hàng cụ thể.
- Rủi ro thanh toán: Sử dụng các hợp đồng tương lai được liệt kê trên Sàn giao dịch sẽ kiểm soát rủi ro thanh toán. Người mua và người bán khi thực hiện giao dịch hợp đồng tương lai thường không biết rõ về đối phương. Nhà thanh toán bù trừ thực hiện chức năng trung gian là thanh toán bù trừ tất cả các giao dịch.
- Tính thanh khoản: Do sự tham gia của một nhà thanh toán bù trừ, tính thanh khoản của các hợp đồng tương lai cao hơn nhiều so với các hợp đồng kỳ hạn.
Bài viết của Giavang.com chia sẻ những thông tin liên qua đến hợp đồng kỳ hạn , cùng như chỉ ra sự khác biệt giữa hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng tương lai. Mong rằng những kiên sthức này sẽ giúp bạn giao dịch tốt hơn. Chúc bạn thành công trên thị trường tài chính.
