Lãi suất điều hành có lẽ là một thuật ngữ khá mới mẻ đối với nhiều cá nhân hiện nay. Nhưng nó lại có tầm quan trọng rất lớn trên thị trường tài chính hiện nay cũng như các đơn vị ngân hàng. Vậy cụ thể hơn lãi suất điều hành là gì? Giảm lãi suất điều hành ảnh hưởng như thế nào? Cùng Giavang.com tìm hiểu ngay bài viết giải đáp sau đây nhé!
Mục Lục
Lãi suất điều hành là gì?
Lãi suất điều hành là gì – một công cụ điều tiết các hoạt động tài chính cũng như thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế quốc gia bởi ngân hàng nhà nước Việt Nam. Ngoài ra, các chính sách này còn tham gia hỗ trợ các hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp/cơ quan/tổ chức thông qua các phương thức giảm lãi suất.
- Cách tính lãi suất ngân hàng chính xác nhất
- Lãi suất âm là gì? Hiện tượng lãi suất âm xảy ra khi nào?
- Lãi suất cơ sở là gì? Lãi suất cơ sở của các ngân hàng mới nhất
Công cụ này có vai trò khá tất yếu trong việc định hướng cho các lãi suất trên thị trường. NHNN, các tổ chức tín dụng sẽ là đơn vị trực tiếp chỉ đạo việc tăng giảm lãi suất điều hành trên thị trường. Đơn vị thực hiện sẽ là ngân hàng thương mại. Các mức lãi suất này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến giá cổ phiếu và các tỷ giá hối đoái.
Các loại lãi suất điều hành hiện nay
NHNN sẽ điều chỉnh lãi suất điều hành tùy thuộc vào từng giai đoạn khác nhau để đảm bảo phù hợp với từng mục tiêu vĩ mô. Trên thị trường tài chính hiện đang sử dụng một số loại lãi suất điều hành phổ biến như sau.
Lãi suất cho vay trên thị trường mở (OMO)
Lãi suất OMO được ngân hàng đưa ra khi thực hiện các giao dịch cấp vốn cho các thành viên hiện hữu trên thị trường mở. Loại lãi suất này luôn linh hoạt và do NHNN chủ động điều hành cũng như quản lý. Chẳng hạn, bên phía ngân hàng sẽ mua tín phiếu kho bạc từ các ngân hàng và công chúng nếu muốn tăng cung tiền.
Ngược lại, ngân hàng sẽ nhanh chóng chào mua Repo (mua sau đó bán lại) giấy tờ có giá từ các NHTM và cung ứng thanh khoản ra hệ thống ngân hàng nếu thanh khoản hệ thống thiếu vốn.
Lãi suất chiết khấu
Lãi suất này được xác định dựa trên các khoản tiền cho các ngân hàng thương mại vay nhằm mục đích đáp ứng các nhu cầu tiền mặt của ngân hàng này trong thời gian ngắn hạn/bất thường.
Ngân hàng thương mại sẽ lựa chọn vay tiền của NHNN khi tỷ lệ dự trữ tiền mặt bị thiếu nhằm đảm bảo khách hàng rút tiền an toàn. NHTM cần phải dè chừng những khoản vay này nếu NHNN điều chỉnh lãi suất chiết khấu tăng. Điều này sẽ khiến cho cung tiền trong nền kinh tế giảm và ngược lại.
Lãi suất tín phiếu
Nếu thanh khoản NHTM dư thừa thì NHNN có thể rút tiền từ hệ thống này bằng cách thức chào bán Outright (mua đứt bán đoạn) tín phiếu kho bạc kỳ hạn ngắn.
Lãi suất tái cấp vốn
Lãi suất tái cấp vốn là lãi suất phạt mà NHNN dành riêng cho các NHTM đang bị cạn kiệt ngân sách cũng như các giấy tờ có giá khác. Do đó, loại lãi suất này sẽ được NHNN áp dụng cho các nghiệp vụ tái cấp vốn đối với các NHTM.
Tuy nhiên, so với những lãi suất điều hành khác thì lãi suất tái cấp vốn luôn được đánh giá là lãi suất cao nhất hiện nay.
Lãi suất dự trữ bắt buộc
Lãi suất này là những tỷ lệ phần trăm tiền gửi mà các NHTM buộc phải giữ nhằm mục đích dự trữ theo các yêu cầu và sau đó sẽ gửi tại NHNN. Khoản dự trữ này bắt buộc các NHTM phải để tại NHNN. Trường hợp nếu phần dự trữ vượt mức bắt buộc chung là dự trữ, lãi suất mà NHNN trả cho phần dự trữ chênh lệch này gọi là lãi suất dự trữ bắt buộc.
NHNN giảm lãi suất điều hành có tác dụng gì?
Việc NHNN giảm lãi suất điều hành sẽ mang đến nhiều tác dụng cụ thể như sau:
- Nới lỏng chính sách tiền tệ tạo điều kiện không nhỏ trong việc kích thích sự tăng trưởng của nền kinh tế. Đồng thời, giảm thiểu đi những thực trạng suy giảm kinh tế, ổn định thị trường tài chính.
- Cắt giảm các khoản chi phí vay và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp/cá nhân có nhiều cơ hội đầu tư.
- Hạn chế các áp lực về lãi suất trên thị trường tài chính, giảm giá trị đồng tiền và tăng khả năng xuất khẩu.
Tuy nhiên, khi tìm hiểu lãi suất điều hành là gì tại các danh mục nêu trên. Chúng ta hoàn toàn có thể nhận thấy nếu lãi suất điều hành giảm không hiệu quả sẽ gây nên nhiều vấn đề như lạm phát, giảm giá trị tiền tệ.
Giảm lãi suất điều hành ảnh hưởng như thế nào?
NHNN sẽ trực tiếp điều chỉnh lãi suất điều hành tùy thuộc vào tình hình kinh tế cũng như các chính sách tương quan của quốc gia đó. Lãi suất điều hành sẽ được điều chỉnh tăng khi nền kinh tế đang có xu hướng phát triển không ổn định dễ có nguy cơ bị lạm phát. Cơ chế này sẽ giúp các tỷ giá được bình ổn lại và kiềm chế được sự lạm phát.
Ngược lại, nếu nền kinh tế đang gặp nhiều vấn đề khó khăn thì NHNN sẽ giảm lãi suất điều hành tạo điều kiện cho NHTM giảm lãi suất huy động cũng như giảm lãi suất cho vay. Nhờ đó mà dòng vốn tín dụng từ các đơn vị ngân hàng cũng sẽ ổn định hơn. Các doanh nghiệp có nhiều cơ hội tiếp cận với nguồn vốn tín dụng, vốn vay.
Lời kết
Hy vọng những kiến thức nêu trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm lãi suất điều hành là gì. Có thể nói, việc hiểu rõ được lãi suất điều hành là gì sẽ giúp nhiều cá nhân cũng như các doanh nghiệp có thể đưa ra những quyết định liên quan đến lĩnh vực tài chính một cách tối ưu nhất.
