Hiện nay, hợp đồng kỳ hạn chứng khoán đang ngày càng trở nên phổ biến trong lĩnh vực chứng khoán. Loại hợp này giúp cho doanh nghiệp có thể ứng phó tốt hơn trước rủi ro từ biến động giá chứng khoán trong tương lai. Vậy hợp đồng kỳ hạn chứng khoán là gì? Hợp đồng kỳ hạn chứng khoán được phân chia thành mấy loại? Mọi thắc mắc sẽ được giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây.
Mục Lục
Hợp đồng kỳ hạn chứng khoán là gì?
Định nghĩa hợp đồng kỳ hạn chứng khoán
Hợp đồng kỳ hạn chứng khoán là một loại công cụ tài chính thuộc nhóm phái sinh. Cụ thể thì đây là thỏa thuận giữa hai bên để mua hoặc bán một loại chứng khoán (cổ phiếu, trái phiếu hoặc chỉ số chứng khoán) tại một thời điểm xác định trong tương lai với mức giá đã được thỏa thuận trước.
Ví dụ minh họa:
Giả sử bạn là một doanh nghiệp A và đang sở hữu một danh mục cổ phiếu trị giá 10 tỷ VNĐ. Bạn lo lắng rằng thị trường sẽ giảm mạnh trong 3 tháng tới. Để bảo vệ tài sản, bạn ký một hợp đồng kỳ hạn bán toàn bộ danh mục với giá cố định là 10 tỷ. Nếu thị trường giảm, bạn sẽ bán được giá cam kết (10 tỷ), tránh được lỗ. Ngược lại, nếu giá cổ phiếu tăng, bạn sẽ mất cơ hội kiếm lời.
- Hợp đồng kỳ hạn là gì? Ví dụ về hợp đồng kỳ hạn
- Hợp đồng quyền chọn là gì? Ví dụ về hợp đồng quyền chọn
- Hợp đồng tương lai là gì? Cách đầu tư dễ thắng nhất-ví dụ chi tiết
- Tất tần tật về hợp đồng kỳ hạn ngoại tệ: Lợi ích, rủi ro và cách thực hiện
Đặc điểm của hợp đồng kỳ hạn chứng khoán
Một hợp đồng kỳ hạn chứng khoán sẽ có đầy đủ các đặc điểm như sau:
- Hợp đồng kỳ hạn chứng khoán là sự thỏa thuận giữa 2 bên và hoàn toàn không thông qua bất kỳ một bên trung gian nào cũng như yêu cầu ký quỹ, không trả phí.
- Tài khoản cơ sở trong giao dịch không cần chuẩn hóa, tuy nhiên chúng không được niêm yết trên thị trường tập trung mà chỉ được niêm yết trên thị trường OTC (Over-the-Counter).
- Tại thời điểm ký kết hợp đồng kỳ hạn chứng khoán, các bên không có trao đổi tài sản hay thanh toán trước. Thay vào đó, chỉ cần thực hiện đúng nghĩa vụ thanh toán và trao đổi tài sản cơ sở vào ngày đáo hạn hợp đồng (kể cả khi giá thị trường tại thời điểm đó khác giá kỳ hạn).
Yếu tố cấu thành hợp đồng kỳ hạn chứng khoán
Các yếu tố để hình thành nên một hợp đồng kỳ hạn chứng khoán sẽ bao gồm:
- Tài sản cơ sở: Là loại chứng khoán được thỏa thuận trong hợp đồng, ví dụ như cổ phiếu, trái phiếu hoặc là các chỉ số chứng khoán.
- Các nhân tố tham gia vào hợp đồng:
- Bên mua (Buyer): Đồng ý mua tài sản vào một thời điểm nhất định trong tương lai với giá đã thống nhất hôm nay.
- Bên bán (Seller): Đồng ý bán tài sản nhất định vào một thời điểm trong tương lai với giá thống nhất hôm nay.
- Thời điểm xác định trong tương lai: Là thời gian thanh toán hợp đồng kỳ hạn chứng khoán.
- Giá kỳ hạn xác định thanh toán: Mức giá thỏa thuận được xác định dựa trên giá giao ngay và lãi suất thị trường hiện tại.
Phân loại hợp đồng kỳ hạn chứng khoán
Hiện nay, hợp đồng kỳ hạn chứng khoán được phân chia thành 2 loại như sau:
- Hợp đồng kỳ hạn cổ phiếu (Equity forward contract): Đây là hợp đồng mua/bán cổ phiếu vào một thời điểm tương lai với giá cố định. Tài sản cơ sở trong hợp đồng này là cổ phiếu.
- Hợp đồng kỳ hạn trái phiếu (Forward contract on bond): Hợp đồng này dựa trên trái phiếu làm tài sản cơ sở. Theo đó, bên mua và bên bán thỏa thuận mua/bán trái phiếu tại một giá cố định vào một thời điểm tương lai.
Ưu – nhược điểm của hợp đồng kỳ hạn chứng khoán
Ưu điểm của hợp đồng kỳ hạn chứng khoán
Ưu điểm lớn nhất của hợp đồng kỳ hạn chứng khoán là phòng chống rủi ro (Hedging). Các nhà đầu tư hoặc doanh nghiệp có thể sử dụng hợp đồng này để bảo vệ tài sản của mình trước những biến động bất lợi về giá chứng khoán trong tương lai.
Hơn nữa, loại hợp đồng này trong lĩnh vực chứng khoán về cơ bản chỉ là một thỏa thuận riêng giữa 2 bên, hoàn toàn không bị ràng buộc bởi các yếu tố như: thời gian, khối lượng giao dịch, giá trị hợp đồng. Chính vì vậy, các bên khi tham gia hợp đồng có thể linh hoạt thay đổi chúng và phù hợp với nhu cầu của thị trường.
Nhược điểm của hợp đồng kỳ hạn chứng khoán
Các bên khi tham gia hợp đồng kỳ hạn chứng khoán sẽ có nguy cơ phải đối mặt với 02 rủi ro chính sau đây:
- Rủi ro thanh khoản: Do không được niêm yết trên bất kỳ một sàn giao dịch nào cả mà đơn thuần chỉ là thỏa thuận riêng biệt giữa 2 bên nên hợp đồng kỳ hạn chứng khoán không được trao đổi trên thị trường => tính thanh khoản thấp.
- Rủi ro thanh toán: Thứ nhất, không có khoản tiền ký quỹ được thiết lập giữa các bên hợp đồng. Thứ hai, không có bên trung gian thứ 3 đứng ra thực hiện thanh toán bù trừ => mọi hoạt động thanh toán lời/lỗ có thể bị chậm. Thậm chí còn có nhiều trường hợp rằng hợp đồng không thực hiện đúng hạn khi đến thời gian đáo hạn.
Bên trên là toàn bộ những thông tin liên quan đến hợp đồng kỳ hạn chứng khoán. Mong rằng những thông tin trong bài đã cung cấp những kiến thức hữu ích cho những ai đang có ý định tìm hiểu về loại hợp đồng này. Đừng quên truy cập trang Giavang.com để cập nhật những kiến thức tài chính bổ ích khác nhé!
Tham khảo thêm: