Trái phiếu không trái hay Zero coupon bond là một loại trái phiếu đặc biệt được phát hành với mục đích không có lãi suất định kỳ và không trả tiền lãi cho nhà đầu tư. Nó được bán ra với giá thấp hơn giá trị đích danh và trả về tiền cho nhà đầu tư khi đáo hạn. Tuy nhiên, những ai chưa hiểu rõ về Zero coupon bond có thể cảm thấy khó khăn trong việc đưa ra quyết định đầu tư. Hãy cùng giavang.com tìm hiểu thêm về Zero coupon bond qua bài viết dưới đây
Mục Lục
Trái phiếu không trái (Zero coupon bond) là gì?
Trái phiếu không trái (zero-coupon bond) là một loại trái phiếu không có lãi suất được trả hàng năm hoặc theo chu kỳ nhất định. Thay vào đó, nhà đầu tư mua trái phiếu không trái với giá thấp hơn giá trị đích của nó và sau đó giữ đến khi đáo hạn, khi mà giá trị đích của nó sẽ được trả lại. Sự khác biệt giữa giá trị đích và giá mua ban đầu được gọi là lãi suất không trái, cũng được gọi là chiết khấu.
Vì zero-coupon bond không có lãi suất định kỳ, nó thường được coi là một loại đầu tư an toàn và ổn định. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần lưu ý rằng giá trị của zero-coupon bond có thể thay đổi tùy thuộc vào tình hình thị trường và mức độ phù hợp với mục tiêu đầu tư của mình.
Tham khảo thêm
- Trái phiếu coupon là gì? Đặc điểm nổi bật
- Trái phiếu đảm bảo là gì? Có nên đầu tư trái phiếu đảm bảo không?
- Trái phiếu chiết khấu là gì? Có nên mua TPCK không?
- Quỹ trái phiếu là gì? Top các quỹ trái phiếu tốt nhất tại Việt Nam
Điểm đặc trưng của trái phiếu không trái
Như đã đề cập, Zero coupon bond (trái phiếu không trả lãi) là một loại trái phiếu chỉ có một kỳ trả lãi. Và được thanh toán bằng một trong hai cách sau đây: tiền lãi được trả tại thời điểm phát hành hoặc trả gộp khi trái phiếu đáo hạn.
Một số đặc điểm nổi bật của trái phiếu không trái gồm:
- Không trả lãi suất: Zero coupon bond không trả lãi suất theo kỳ hạn như các trái phiếu thông thường.
- Giá thấp: Zero coupon bond được bán với giá thấp hơn giá trị đáo hạn, vì không có khoản lãi được trả.
- Giá trị đáo hạn: Người nắm giữ zero coupon bond sẽ nhận được toàn bộ giá trị trái phiếu khi trái phiếu đáo hạn.
- Khả năng sinh lời: Do được bán với giá thấp hơn giá trị đáo hạn nên zero coupon bond có khả năng sinh lời cao hơn nếu được giữ đến đáo hạn.
- Rủi ro: Zero coupon bond có rủi ro thấp hơn so với các loại trái phiếu trả lãi, nhưng rủi ro vẫn tồn tại do thị trường có thể thay đổi và giá trị của trái phiếu có thể bị ảnh hưởng bởi yếu tố khác nhau.
Zero coupon bond thường được sử dụng để đầu tư dài hạn, bảo vệ tài sản hoặc đóng vai trò là một phần trong chiến lược đa dạng hóa danh mục đầu tư của nhà đầu tư.
Cách định giá trái phiếu Zero coupon bond
Giá của trái phiếu không phiếu giảm giá có thể được tính như sau:
Giá = M ÷ (1 + r) n
Trong đó:
- M: Giá trị đáo hạn hoặc mệnh giá trái phiếu
- r: Lãi suất yêu cầu
- n: Số năm cho đến khi đáo hạn
Ví dụ: Nếu một nhà đầu tư muốn nhận được lợi tức 6% cho một trái phiếu mệnh giá $25.000, đáo hạn trong ba năm, vậy giá trị của trái phiếu có thể tính:
$25.000 / (1 + 0.06)3 = $20.991
Nếu chấp nhận đề nghị này, nhà đầu tư sẽ mua được trái phiếu với giá $20.991 trên $25.000. Khi đáo hạn trái phiếu, nhà đầu tư kiếm được $25.000 – $20.991 = $4.009, tức là lãi suất 6% mỗi năm.
Khoảng thời gian đáo hạn của trái phiếu càng dài thì nhà đầu tư phải trả càng ít và ngược lại. Trái phiếu không trái tức thường có thời gian đáo hạn dài, khoảng thời gian đáo hạn ban đầu ít nhất là mười năm kể từ khi trái phiếu phát hành. Vì vậy nó thích hợp cho những mục tiêu đầu tư dài hạn.
Bên cạnh đó, chiết khấu sâu của loại trái phiếu này giúp nhà đầu tư chỉ phải bỏ ra một khoản vốn nhỏ ban đầu và tăng dần giá trị theo thời gian.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị của Zero coupon bond
Giá trị của zero coupon bond (trái phiếu không trả lãi) có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:
- Thời hạn đáo hạn: Giá trị của zero coupon bond sẽ tăng theo thời gian đến khi đến hạn đáo hạn. Do đó, thời hạn đáo hạn của zero coupon bond là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến giá trị của nó.
- Lãi suất thị trường: Lãi suất thị trường càng thấp thì giá trị của zero coupon bond càng cao và ngược lại. Điều này là do zero coupon bond không trả lãi suất theo kỳ hạn nên giá trị của nó sẽ phụ thuộc vào lãi suất hiện tại.
- Tình hình kinh tế: Tình hình kinh tế cũng có ảnh hưởng đến giá trị của zero coupon bond. Khi kinh tế khó khăn, giá trị của zero coupon bond có thể giảm do nhà đầu tư muốn bán nó để đầu tư vào các tài sản an toàn hơn như vàng, đất đai hoặc trái phiếu chính phủ.
- Rủi ro tín dụng: Rủi ro tín dụng cũng có thể ảnh hưởng đến giá trị của zero coupon bond. Nếu đánh giá rủi ro tín dụng của một công ty hoặc tổ chức phát hành zero coupon bond tăng cao, giá trị của trái phiếu có thể giảm.
- Lợi suất yêu cầu: Lợi suất yêu cầu của nhà đầu tư là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến giá trị của zero coupon bond. Nếu nhà đầu tư yêu cầu một mức lợi suất cao hơn thì giá trị của zero coupon bond sẽ giảm để đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư.
So sánh trái phiếu zero coupon và trái phiếu coupon
Trái phiếu zero coupon và trái phiếu coupon là hai loại trái phiếu khác nhau về cách tính lãi suất và cách trả lãi suất cho nhà đầu tư. Dưới đây là một số điểm khác biệt giữa hai loại trái phiếu này:
- Trả lãi suất: Trái phiếu zero coupon không trả lãi suất theo kỳ hạn mà trả toàn bộ lãi suất cùng vốn ban đầu vào thời điểm đáo hạn. Trái phiếu coupon lại trả lãi suất theo từng kỳ hạn và số tiền lãi được trả phụ thuộc vào lãi suất và giá trị trái phiếu.
- Giá trị: Giá trị trái phiếu zero coupon thường thấp hơn so với trái phiếu coupon cùng loại, vì nhà đầu tư không nhận được tiền lãi suất định kỳ và phải đợi đến thời điểm đáo hạn mới nhận được toàn bộ vốn và lãi suất. Trái phiếu coupon thường có giá trị cao hơn do nhà đầu tư được trả lãi suất định kỳ.
- Rủi ro tín dụng: Trái phiếu zero coupon có rủi ro tín dụng cao hơn so với trái phiếu coupon, vì nhà đầu tư chỉ nhận được lãi suất vào thời điểm đáo hạn và không có tiền lãi trả hàng năm, điều này có nghĩa là công ty phát hành trái phiếu có thể phá sản hoặc không trả được nợ và gây rủi ro tín dụng cho nhà đầu tư.
- Thời hạn đáo hạn: Thời hạn đáo hạn của trái phiếu zero coupon thường lâu hơn so với trái phiếu coupon cùng loại, vì nhà đầu tư phải đợi đến thời điểm đáo hạn mới nhận được toàn bộ vốn và lãi suất.
- Lợi suất yêu cầu: Lợi suất yêu cầu của nhà đầu tư đối với trái phiếu zero coupon thường cao hơn so với trái phiếu coupon cùng loại, vì nhà đầu tư phải chấp nhận không nhận được lãi suất định kỳ và chỉ nhận được toàn bộ lãi suất vào thời điểm đáo hạn.
Có nên đầu tư trái phiếu không trái không?
Việc đầu tư vào trái phiếu không trái là một quyết định đầu tư cần phải cân nhắc kỹ lưỡng và không phải phù hợp với tất cả các nhà đầu tư. Dưới đây là một số lợi và rủi ro khi đầu tư vào trái phiếu không trái mà bạn có thể tham khảo để đưa ra quyết định đầu tư phù hợp:
Lợi ích của zero coupon
- Trái phiếu không trái thường có mức lợi suất cao hơn so với các loại trái phiếu khác, giúp nhà đầu tư có cơ hội kiếm được lợi nhuận cao hơn trong thời gian đầu tư.
- Với trái phiếu không trái, nhà đầu tư chỉ cần đầu tư một lần và đợi đến thời điểm đáo hạn để nhận lại toàn bộ vốn và lãi suất. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro đầu tư so với việc đầu tư vào trái phiếu coupon.
Rủi ro của zero coupon
- Trái phiếu không trái có tính thanh khoản thấp hơn so với các loại trái phiếu khác, vì không có lãi suất định kỳ được trả cho nhà đầu tư. Điều này có nghĩa là nhà đầu tư sẽ gặp khó khăn trong việc bán trái phiếu này trước thời điểm đáo hạn nếu cần tiền gấp hoặc muốn đầu tư vào một cơ hội đầu tư khác.
- Trái phiếu không trái có rủi ro tín dụng cao hơn so với trái phiếu coupon, vì nhà đầu tư chỉ nhận được lãi suất vào thời điểm đáo hạn và không có tiền lãi trả hàng năm. Nếu công ty phát hành trái phiếu không trái phá sản hoặc không trả được nợ, nhà đầu tư có thể mất toàn bộ vốn đầu tư.
- Lợi suất yêu cầu của nhà đầu tư đối với trái phiếu không trái thường cao hơn so với trái phiếu coupon cùng loại, vì nhà đầu tư phải chấp nhận không nhận được lãi suất định kỳ và chỉ nhận được toàn bộ lãi suất vào thời điểm đáo hạn.
Vì vậy, nếu bạn muốn đầu tư vào trái phiếu không trái, bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng và tìm hiểu về công ty phát hành trái phiếu, tình hình tài chính của công ty và cơ hội lợi nhuận trong tương lai. Bạn cũng nên hiểu rõ về cơ chế hoạt động của trái phiếu không trái và các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị của nó để đưa ra quyết định đầu tư hợp lý.
Nếu bạn là nhà đầu tư có kinh nghiệm và hiểu rõ về thị trường tài chính, bạn có thể đầu tư vào trái phiếu không trái để đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình và tăng cơ hội kiếm được lợi nhuận cao hơn. Tuy nhiên, nếu bạn là nhà đầu tư mới, bạn nên bắt đầu với những loại trái phiếu khác như trái phiếu chính phủ hoặc trái phiếu doanh nghiệp có lãi suất định kỳ để làm quen với thị trường trước khi đầu tư vào trái phiếu không trái.
Trong tất cả các trường hợp, việc đầu tư vào trái phiếu không trái là một quyết định đầu tư phải được cân nhắc kỹ lưỡng và không phù hợp với tất cả các nhà đầu tư. Bạn nên tìm hiểu kỹ trước khi đưa ra quyết định đầu tư để đảm bảo rằng bạn hiểu rõ về rủi ro và lợi ích của việc đầu tư vào trái phiếu không trái và có thể đưa ra quyết định đầu tư phù hợp với mục tiêu đầu tư của mình.
Lời kết
Trái phiếu không trái tạo ra một cơ hội đầu tư độc đáo cho những người muốn đầu tư vào trái phiếu và kiếm lợi nhuận một cách khác biệt. Tuy nhiên, việc đầu tư vào trái phiếu không trái cũng có rủi ro của riêng nó. Nhà đầu tư cần phải tìm hiểu kỹ về cơ chế hoạt động của trái phiếu không trái và các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị của nó trước khi đưa ra quyết định đầu tư. Việc đầu tư vào trái phiếu không trái có thể phù hợp với những nhà đầu tư có kinh nghiệm và có khả năng chịu đựng rủi ro tài chính.