Tích lũy tư bản được xem như là một quá trình gia tăng & phát triển các nguồn tài sản thông qua các hình thức đầu tư/sản xuất. Hoạt động này sẽ gồm có nhiều việc khác nhau như tích lũy, nâng cao kiến thức, … Vậy bản chất của tích lũy tư bản là gì? Nguồn gốc của tích lũy tư bản được hình thành như thế nào? Quy luật chung của tích lũy tư bản? Tại sao phải tích lũy tư bản? Cùng Giavang.com tìm hiểu nhé!
Mục Lục
Tích lũy tư bản là gì?
“Theo Mác – Lênin, Tích lũy tư bản là việc biến một phần của giá trị thặng dư (giá trị sản xuất vượt chi phí sản xuất cơ bản) thành tư bản. Hoạt động này có thể xảy ra khi tái đầu tư vào sản xuất cũng như mở rộng cơ sở hạ tầng nhằm mục đích tạo ra các cơ cấu tài chính hoặc đầu tư vào những dự án tiềm năng mới.”
Có thể hiểu, sự hiện diện của tích lũy tư bản đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình mở rộng quy mô kinh doanh cũng như tăng cường khả năng sản xuất. Lợi nhuận này sẽ được dùng để tái đầu tư và mở rộng các hoạt động kinh doanh có liên quan khác.
Bản chất và nguồn gốc của tích lũy tư bản
Nguồn gốc của tích lũy tư bản là gì?
Khái niệm tích lũy tư bản được hình thành nên từ lợi ích cơ bản của giai cấp tư bản. Với mục đích hướng đến việc gia tăng tài sản và kiểm soát các vấn đề hiện hữu trong nền kinh tế nói chung. Đây được xem là một trong những quá trình cốt lõi trong hệ thống kinh tế của giai cấp nhà tư bản.
Bản chất của tích lũy tư bản
Theo đánh giá chung từ các chuyên gia, bản chất của tích lũy tư bản sẽ được thể hiện qua nhiều phương diện sau đây:
- Chuyển đổi giá trị thặng dư: Giá trị thặng dư là số tiền còn lại sau khi trừ đi mọi chi phí sản xuất, bao gồm cả tiền lương lao động. Thay vì cung cấp toàn bộ giá trị thặng dư cho người lao động, nhà tư bản quyết định giữ lại một phần và đầu tư nó để tạo ra nguồn vốn mới.
- Liên tục tái sản xuất: Tích lũy vốn là một quá trình liên tục và có thể tái sản xuất. Các nhà tư bản liên tục tái sản xuất để duy trì và mở rộng khối lượng sản xuất. Nhiệm vụ này đòi hỏi phải tối ưu hóa nguồn lao động thay thế bằng cách sử dụng các công nghệ cơ khí hiện nay.
- Tối ưu hóa lợi nhuận: Tối đa hóa thu nhập từ hoạt động thương mại và các nhà tư bản không ngừng tìm kiếm các phương pháp để tối đa hóa nguồn nhân lực và tiết kiệm chi phí.
- Mở rộng quy mô sản xuất và đầu tư: Các nhà tư bản không ngừng tìm kiếm các phương pháp để phát triển hoạt động kinh doanh và gia tăng sức mạnh kinh tế của mình. Điều này thường đòi hỏi phải đầu tư vốn để có được thiết bị, công nghệ và nguồn nhân lực mới.
Ví dụ chi tiết về tích lũy tư bản
Một nhà tư bản chi 100 triệu USD; sau quá trình sản xuất, anh kiếm được 130 triệu USD; giá trị thặng dư là 30 triệu USD. Nhà đầu tư này sẽ chi 15 triệu cho chi phí sinh hoạt hàng ngày và 15 triệu nữa để thuê thêm nhân sự, mua thêm vật tư sản xuất, v.v. để mở rộng quy mô.
Tóm lại. bản chất chính của tích lũy tư bản là việc không sử dụng hết giá trị thặng dư thu được cho tiêu dùng cá nhân mà nó được gộp thêm để phục vụ trở lại cho quá trình tái sản xuất.
Yếu tố tác động đến quy mô tích lũy tư bản
Quy mô tích lũy tư bản thường bị tác động bởi các yếu tố sau đây:
- Trình độ bóc lột giá trị thặng dư: Các nhà tư bản phải tăng cường hệ thống máy móc để tăng giá trị thặng dư. Hoạt động này sẽ cho phép các nhà tư bản tận dụng được hiệu quả của thiết bị máy móc.
- Năng suất lao động: Nâng cao năng suất lao động xã hội đồng nghĩa với việc giảm giá thành sản xuất và tiêu dùng hàng hóa.
- Chênh lệch giữa tư bản sử dụng và tư bản tiêu dùng: Tư bản sử dụng đại diện cho các giá trị của các yếu tố lao động hiện đang tham gia vào sản xuất. Thực tế, trong khi tư bản tiêu dùng bao gồm giá trị của các yếu tố lao động này bị tiêu hao theo chu kỳ sản xuất. Sự chênh lệch giữa hai loại tư bản này thể hiện mức độ tiến bộ của quá trình sản xuất.
- Quy mô tư bản ứng trước: Nếu trình độ bóc lột không thay đổi, quy mô của tư bản đóng vai trò quan trọng trong việc xác định lượng giá trị thặng dư. Giá trị thặng dư được khai thác tăng tỷ lệ thuận với quy mô của góc phần tư được áp dụng trước, đặc biệt là phần tư bản khả biến, gia tăng, thì lượng giá trị thặng dư bị bóc lột cũng tăng theo. Điều này tạo cơ hội để mở rộng quy mô tích lũy tư bản.
Quy luật tích lũy tư bản là gì?
Quy luật tích lũy tư bản sẽ được thể hiện qua các tiêu chí sau đây:
- Tích lũy tư bản: Quy tắc này được thành lập dựa trên tiền đề rằng trong một xã hội tư bản, vốn – hoặc các tài sản sản xuất như máy móc, nhà máy, vật liệu, v.v. – liên tục được mua để tạo ra sản phẩm. Tư bản tăng lên thông qua việc đầu tư lại lợi nhuận hơn là tiêu thụ nó.
- Tăng nhu cầu về lao động: Việc tăng lũy tiến của tư bản, phần khả biến của tư bản (đây được xem là phần có thể chuyển đổi thành lao động) cũng tăng. Một khi tư bản tăng sẽ kéo theo nhu cầu lao động tăng cao. Do đó, việc vận hành các tư liệu sản xuất cần nhiều sức lao động hơn.
- Quy luật tăng cường tư bản: Có thể đánh giá, mọi hoạt động tích lũy tư bản không chỉ mang đến sự tăng trưởng về khối lượng tư bản mà nó còn tăng năng suất lao động cho đơn vị đó. Số lượng lao động càng ít khi tư bản lựa chọn sử dụng các nền công nghệ mới và cải tiến quy trình sản xuất. Đây cũng được xem là tiền đề nâng cao năng suất sản xuất và số lượng hàng hóa được xuất ra sẽ nhiều hơn.
- Tạo ra nhân khẩu thừa: Nhân khẩu thừa chính là nguồn cung cấp lao động linh hoạt với mức chi phí rẻ. Điều này góp phần không nhỏ tạo nên tiền đề mở rộng quy mô sản xuất.
- Tăng nhu cầu về lao động:Tư bản tăng giúp cho nhu cầu lao động cũng tăng theo. Nhờ đó mà việc vận hành tư liệu sản xuất sẽ yêu cầu nhiều sức lao động hơn. Tất cả những điều kiện này giúp cho lượng lao động và thu nhập của công nhân tăng theo.
- Sự tăng lên của tiền công: Một phần tư bản cũng được sử dụng để trả tiền công cho các lao động. Nhu cầu lao động và tiền công cũng tăng khi tăng lũy tiến của tư bản.
- Tích lũy và tập trung tư bản: Khi tư bản tích lũy, những người sở hữu tư bản có khả năng tập trung nó thành số lượng lớn hơn. Điều này tạo ra sự tập trung quyền lực kinh tế vào tay những người sở hữu tư bản lớn.
- Sự tăng cường của đội ngũ công nhân: Tích lũy tư bản cũng đồng thời dẫn đến sự gia tăng về số lượng công nhân. Nhưng tốc độ tăng của công nhân không tăng theo cùng tốc độ tăng của tư bản, điều này có thể dẫn đến việc thừa công nhân lao động.
Trên đây là toàn bộ những thông tin chi tiết về chủ đề tích lũy tư bản cũng như nguồn gốc tích lũy tư bản. Mong rằng thông qua bài viết nêu trên sẽ giúp bạn dễ dàng nắm rõ được quy luật chung của tích lũy tư bản trên thị trường hiện nay.
