Marginal cost là gì? Công thức tính chi phí biên (MC) chuẩn xác

“Marginal cost là gì?” là câu hỏi mà nhiều doanh nghiệp và nhà quản lý thường đặt ra khi muốn tối ưu hóa chi phí sản xuất. Việc hiểu rõ khái niệm này và biết cách tính chi phí biên (MC) là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định sản xuất hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá khái niệm “marginal cost là gì cùng với công thức tính chi phí biên một cách chuẩn xác nhất.

Marginal cost là gì?

Marginal cost (hay còn có cách gọi khác là chi phí cận biên) là phần bổ sung vào tổng chi phí để sản xuất thêm một đơn vị hàng hóa hoặc dịch vụ. Marginal cost (MC) = mMức chi phí (AC) /Sản lượng tăng thêm (AK). Chi phí cận biên luôn có xu hướng biến đổi theo tỷ lệ của mức chi phí và sản lượng. Điều này đồng nghĩa, nó không phải là một giá trị tuyệt đối.

Ví dụ về chi phí cận biên

Giả sử bạn điều hành một doanh nghiệp thương mại điện tử bán áo khoác da thủ công. Hiện tại, bạn đang sản xuất 50 chiếc áo khoác mỗi tuần và chi phí là 2.000 USD.

Bạn quyết định tăng sản lượng thêm 10 chiếc áo khoác mỗi tuần, lên tổng số 60 chiếc áo khoác. Tổng chi phí của bạn tăng lên 2.450 USD.

Chi phí cận biên để sản xuất thêm 10 chiếc áo khoác da sẽ là:

• Thay đổi số lượng = 60 áo khoác – 50 áo khoác = 10 áo khoác.
• Thay đổi trong tổng chi phí = 2.450 USD – 2.000 USD = 450 USD.
• Chi phí cận biên = 450 USD / 10 = 45 USD.

Chi phí cận biên để sản xuất thêm một chiếc áo khoác da (theo lô 10 chiếc) là 45 USD.

Với chi phí cận biên để sản xuất thêm một chiếc áo khoác da là 45 USD, bạn có thể định giá áo khoác ở mức giá cao hơn để đảm bảo lợi nhuận. 

Ví dụ: nếu bạn định giá mỗi chiếc áo khoác là 90 USD, bạn sẽ kiếm được lợi nhuận là 45 USD mỗi chiếc áo khoác. Bằng cách sản xuất và bán thêm 10 chiếc áo khoác, bạn sẽ tăng lợi nhuận thêm 450 USD. 

So sánh chi phí biên và chi phí bình quân

Khác với chi phí biên, thể hiện chi phí trung bình cho việc sản xuất mỗi đơn vị sản phẩm. Chi phí bình quân được tính bằng cách lấy tổng chi phí chia cho tổng số đơn vị sản xuất.

Dưới đây là bảng so sánh giữa chi phí biên và chi phí bình quân:

Công thức tính marginal cost 

Chi phí cận biên có thể được tính như sau: MC = ΔTC/ΔQ 

Trong đó:

• MC đại diện cho chi phí cận biên 
• ΔTC thể hiện sự thay đổi trong tổng chi phí
• ΔQ thể hiện sự thay đổi về tổng lượng

Đồ thị minh họa marginal cost 

Trong đó:

• q: sản lượng đầu ra
• q*: mức sản lượng tại đó chi phí biên đạt giá trị tối thiểu

Khi được biểu thị trên biểu đồ, chi phí cận biên để sản xuất số lượng sản phẩm khác nhau có xu hướng đi theo hình chữ U. Chi phí bắt đầu ở mức cao cho đến khi sản xuất đạt điểm hòa vốn khi chi phí cố định được trang trải. 

Nó duy trì ở mức thấp đó trong một thời gian, sau đó bắt đầu tăng lên khi sản lượng tăng lên đòi hỏi phải chi tiền cho nhiều nhân viên, thiết bị,… 

Tầm quan trọng của Marginal cost

Khi thực hiện phân tích tài chính , điều quan trọng là ban quản lý phải đánh giá giá của từng hàng hóa hoặc dịch vụ được cung cấp cho người tiêu dùng và phân tích chi phí cận biên là một yếu tố cần xem xét.

Nếu giá bán một sản phẩm lớn hơn chi phí cận biên thì thu nhập sẽ vẫn lớn hơn chi phí tăng thêm – một lý do chính đáng để tiếp tục sản xuất.  Tuy nhiên, nếu mức giá thấp hơn chi phí cận biên thì sẽ phát sinh tổn thất và do đó không nên theo đuổi sản xuất bổ sung – hoặc có lẽ nên tăng giá. Đây là một phần phân tích quan trọng cần xem xét cho hoạt động kinh doanh.

Doanh nghiệp cần làm gì để giảm marginal cost?

Giảm chi phí cận biên có thể làm tăng đáng kể lợi nhuận cho doanh nghiệp. Do đó, các nhà quản lý luôn tìm cách giảm chi phí cận biên thông qua các biện pháp sau:

• Quản lý chi phí hiệu quả;
• Đầu tư vào công nghệ hiện đại và đào tạo nhân lực để nâng cao năng suất lao động và giá trị gia tăng của sản phẩm, từ đó tăng lợi thế về quy mô cho doanh nghiệp.
• Đánh giá và cải tiến chính sách quản lý phù hợp với quy mô sản xuất, giúp phát huy tối đa hiệu quả và năng suất của nguồn nhân lực.

Ngoài ra, việc thích ứng với sự thay đổi và phát triển sẽ trở thành tư duy của cả bộ phận quản lý và nhân viên, giúp nguồn nhân lực tránh được tình trạng trì trệ và sẵn sàng đối phó khi quy mô doanh nghiệp tăng.

Các lưu ý khi phân tích marginal cost

Phân tích chi phí cận biên rất khó áp dụng cho các ngành như đóng tàu và sản xuất máy bay, vì giá trị của sản phẩm dở dang trong các ngành này thường tương ứng với doanh thu lớn. Nếu chi phí chung cố định không được tính vào giá trị cuối kỳ của sản phẩm dở dang, doanh nghiệp có thể gặp lỗ hàng năm và chỉ thấy lợi nhuận lớn khi sản phẩm hoàn thành. Điều này làm cho kết quả phân tích chi phí cận biên không chính xác.

Yếu tố thời gian thường bị bỏ qua trong phân tích chi phí cận biên. Ví dụ, mặc dù chi phí cận biên của hai công việc có thể giống nhau, nhưng nếu một công việc mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành, chi phí thực tế của công việc đó sẽ cao hơn. Sự khác biệt này không được phản ánh trong tính toán và phân tích chi phí cận biên dẫn đến sự nhầm lẫn.

Vì vậy, doanh nghiệp cần cẩn trọng khi áp dụng phân tích chi phí cận biên vào các tình huống cụ thể. Nếu chi phí cận biên không được trình bày và giải thích hợp lý, chính xác và liên quan đến tất cả các yếu tố biến đổi trong một tình huống cụ thể thì có thể dẫn đến những quyết định quản trị sai lầm.

Lời kết

Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu rõ được khái niệm “marginal cost là gì” và nắm vững công thức tính chi phí biên để áp dụng vào thực tiễn. Việc theo dõi và quản lý chi phí cận biên không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất mà còn mang lại những quyết định kinh doanh sáng suốt, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế. Hãy áp dụng những kiến thức này để doanh nghiệp của bạn phát triển mạnh mẽ và bền vững.

Bài viết liên quan:

• Chính sách tài khóa là gì? Chính sách tài khóa bao gồm những gì và có vai trò gì?
• Bẫy thanh khoản là gì? 3 dấu hiệu xác định chính xác bẫy thanh khoản
• Kinh tế bong bóng là gì? Chu kì bong bóng kinh tế xảy ra
• Thu nhập thụ động là gì? Các bước xây dựng cơ bản nguồn thu nhập thụ động