Hợp đồng tương lai vĩnh cửu là một loại hợp đồng khác xa với hợp đồng tương lai kiểu truyền thống. Đây là loại hợp đồng không có thời gian đáo hạn và nhà giao dịch muốn giữ vị thế bao lâu tùy thích. Vậy cụ thể hợp đồng này có gì nổi trội hơn hình thức truyền thống không và muốn giao dịch thì làm cách nào? Hãy theo dõi bài viết dưới đây!
Mục Lục
Hợp đồng tương lai vĩnh cửu là gì?
Hợp đồng tương lai vĩnh cửu là một dạng hợp đồng khác hoàn toàn với hợp đồng tương lai truyền thống. Đây là loại hợp đồng không có thời gian đáo hạn và nhà giao dịch muốn giữ vị thế bao lâu tùy thích.
Hợp đồng tương lai vĩnh cửu là một sản phẩm phái sinh của tài sản điện tử có đòn bẩy cao.
Loại hợp đồng thường sẽ thích hợp với những nhà giao dịch có bề dày kinh nghiệm và nắm vững nền tảng kiến thức. Bởi vì chỉ cần bạn không cẩn thận thao tác nhầm kéo theo sai thì coi như toàn bộ tài sản của bạn sẽ mất hết.
Hợp đồng tương lai vĩnh cửu sẽ được giao dịch dựa vào một Giá chỉ mục cơ bản. Giá chỉ mục sẽ bao gồm khối lượng giao dịch và giá trung bình của tài sản dựa trên các thị trường giao ngay.
Trong Crypto, hợp đồng tương lai vĩnh cửu được nhiều trader ưa thích sử dụng bởi những đặc tính dễ sử dụng của nó.
Ưu và nhược điểm của hợp đồng tương lai vĩnh cửu
Như đã đề cập ở trên, hợp đồng tương lai vĩnh cửu là một sản phẩm phái sinh được nhiều trader sử dụng. Bởi vì nó những điểm nổi trội mà nhà đầu tư không thể bỏ qua
Ưu điểm
- Đòn bẩy tài chính
Đối với hợp đồng tương lai vĩnh cửu thì nhà đầu tư có thể giao dịch các vị thế lớn hơn số dư tài khoản mà bạn hiện có. Do đó, nó sẽ mang đến cơ hội kiếm lợi nhuận gấp nhiều lần nếu như nhà đầu tư nhận định đúng xu hướng của giá.
Trong Crypto, hợp đồng tương lai vĩnh cửu cho phép nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tối đa từ x20 – x100.
- Giảm thiểu rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận
Như bạn đã biết, trong Spot Trading thông thường cách kiếm lợi nhuận duy nhất là bạn sẽ mua vào giá thấp và bán ra với giá cao. Nhưng đối với hợp đồng tương lai vĩnh cửu thì linh hoạt hơn, nó cho phép nhà giao dịch có thể kiếm lợi nhuận từ việc LONG (mua thấp, bán cao) hoặc có thể từ việc SHORT (bán cao, mua thấp).
Không những thế, nhà giao dịch có thể sử dụng hợp đồng tương lai vĩnh cửu để phòng ngừa rủi ro ở một số trường hợp cần thiết.
Ví dụ: Bạn sử dụng hợp đồng tương lai vĩnh cửu để mua lên khi kỳ vọng vào giá sẽ tăng cao, bán xuống khi kỳ vọng giá sẽ giảm. Nếu vậy thì dù thị trường có biến động tăng giảm như thế nào thì bạn cũng có thể tạo ra lợi nhuận hoặc bù đắp những khoản lỗ.
- Phương pháp thanh toán linh hoạt
Tại một số sàn giao dịch tiền điện tử chuyên nghiệp, lãi/lỗ của nhà đầu tư có thể được tính bằng các loại tài sản Crypto tương ứng hay tiền mặt (USDC, USDT).
- Được phép bán khống
Bán khống là một hình thức giao dịch hết sức thu hút những nhà đầu tư trong hoàn cảnh thị trường giảm giá. Vì thế, đối với một thị trường biến động liên tục như Crypto thì việc bán khống càng được ưa thích hơn nữa.
Đối với các nhà đầu tư mới bước chân vào Crypto, chưa có nhiều kinh nghiệm thì việc sử dụng hợp đồng tương lai vĩnh cửu để bán khống như một con dao hai lưỡi sẽ vừa có lợi mà vừa có hại thậm chí còn khiến họ bị thua lỗ nặng nề.
Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm không thể bỏ qua thì hợp đồng tương lai vĩnh cửu còn tồn đọng một vài hạn chế như sau:
- Đòn bẩy tài chính
Đòn bẩy tài chính như con dao hai lưỡi. Chính nó đem đến cho nhà giao dịch những cơ hội kiếm lời cao nhưng cũng chính nó đem đến những rủi ro lớn.
Bạn hãy nhớ rằng, lợi nhuận càng cao thì mức rủi ro bạn nhận sẽ càng lớn.Việc thua lỗ sẽ có khả năng cao hơn so với các giao dịch Spot thông thường.
Khi sử dụng đòn bẩy mà bạn nhận định sai xu hướng thì khả năng cao bạn sẽ gặp thua lỗ. Nó đặc biệt rủi ro vì mức thua lỗ sẽ được tính theo khối lượng giao dịch đã gồm có đòn bẩy. Chính vì lý do này mà nó hoàn toàn không phù hợp với những người chưa có kinh nghiệm.
- Gây nghiện
Những nhà giao dịch thường gọi hợp đồng tương lai vĩnh cửu là phương pháp để đốt tiền nhanh và rất gây nghiện. Bạn hãy để ý, nếu một người nhanh chóng thua lỗ hoặc cháy tài khoản thì khả năng cao họ đã sử dụng phương thức đòn bẩy.
- Mức phí cao
So với những giao dịch Spot thông thường, thì hình thức giao dịch này được tính với mức phí khá cao.
Ở Spot thì bạn hoàn toàn có thể nắm giữ coin mà không phát ra khoản chi phí nào nhưng đối với các lệnh trong tương lai thì phí sẽ được tính hàng ngày thậm chí là hàng giờ. Như vậy nếu giữ lệnh quá lâu thì chi phí sẽ còn lớn hơn cả số tiền mà bạn ký quỹ.
Sự khác biệt của hợp đồng tương lai vĩnh cữu so với hợp đồng tương lai
Hợp đồng tương lai và hợp đồng tương lai vĩnh cửu đều là một dạng hợp đồng tương lai. Chỉ khác biệt ở một vài điểm như sau:
- Hợp đồng tương lai có thời hạn đáo hạn cụ thể còn đối với hợp đồng tương lai vĩnh cửu thì không. Do đó, các trader có thể giữ lệnh tùy ý không thời hạn khi sử dụng hợp đồng tương lai vĩnh cửu. Vì thế nên mới có tên là hợp đồng tương lai vĩnh cửu.
- Khác với hợp đồng tương lai, giá thực hiện hợp đồng tương vĩnh cửu có thể tính gần ngang bằng với giá trên thị trường Spot. Do đó mà nhà đầu tư có thể tránh được rủi ro vì sự chênh lệch giữa hai thị trường độc lập không quá lớn.
Hợp đồng vĩnh cửu kế thừa đặc điểm của hợp đồng tương lai (đặc biệt là không cần giao hàng hóa thực) và mô phỏng hành vi trong thị trường spot, rút ngắn khoảng cách giữa giá futures và giá đánh dấu. So với hợp đồng truyền thống (so với giá cả trong spot thì sẽ có sự khác biệt trong dài hạn/cố định) thì đây là một bước tiến rất lớn.
Các định nghĩa liên quan đến hợp đồng tương lai vĩnh cửu
Muốn giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu thì nhà giao dịch cần nắm rõ một số khái niệm sau đây để tránh những mất mát không đáng có.
Ký quỹ ban đầu (Initial Margin)
Ký quỹ ban đầu là giá trị tối thiểu mà nhà giao dịch phải trả để có thể mở một vị thế đòn bẩy. Ví dụ, bạn có thể mua 1000 BNB với số tiền ký quỹ ban đầu là 100 BNB (ở mức đòn bẩy gấp 10 lần). Khi đó, số tiền ký quỹ ban đầu sẽ là 10% tổng lệnh. Số tiền ký quỹ ban đầu hỗ trợ vị thế đòn bẩy của bạn, nó hoạt động như một tài sản thế chấp.
Ký quỹ duy trì (Maintenance Margin)
Ký quỹ duy trì là số tiền ký quỹ tối thiểu bạn phải duy trì để giữ các vị thế giao dịch mở. Nếu số dư ký quỹ của bạn giảm xuống dưới mức này, bạn sẽ nhận được yêu cầu ký quỹ (yêu cầu bạn nạp thêm tiền vào tài khoản của mình) hoặc chấp nhận tài sản bị thanh lý.
Đa phần những sàn giao dịch tiền điện tử điều chọn cách thứ hai là thanh lý.
Ký quỹ duy trì là một giá trị động, nó sẽ thay đổi dựa vào giá thị trường và số dư tài khoản của bạn (tài sản thế chấp).
Thanh lý
Trong quá trình giao dịch, nếu giá trị tài sản thế chấp của bạn giảm xuống dưới mức ký quỹ duy trì thì tài khoản của bạn trong tương lai chắc chắn sẽ bị thanh lý.
Ở Binance, việc thanh lý sẽ diễn ra theo nhiều cách khác nhau, tùy theo rủi ro và đòn bẩy của mỗi nhà giao dịch. Mức ký quỹ yêu cầu càng cao thì tổng vị thế càng lớn.
Mỗi sàn giao dịch sẽ có những cơ chế thanh lý khác nhau. Ví dụ như đối với sàn Binance thì sẽ tính phí 0,5% danh nghĩa đối với thanh lý cấp 1 (mức chênh lệch ròng dưới 500.000 USDT).
Sau khi đã thanh lý mà tài khoản còn dư tiền thì phần dư đó sẽ được trả lại cho nhà giao dịch. Nếu nó có ít hơn, người dùng bị tuyên bố phá sản.
Khi thanh lý bạn cũng cần phải trả thêm phí. Nếu không muốn trả phí thì ban đầu bạn hãy đóng các vị thế của mình trước khi đạt đến giá thanh lý hoặc có thể nạp thêm tiền vào số dư tài sản thế chấp của mình – tại thời điểm mà giá thanh lý di chuyển xa hơn so với giá thị trường hiện tại.
Tỷ lệ tài trợ (Funding Rate)
Tài trợ sẽ bao gồm các khoản thanh toán liên tục giữa người mua và bán dựa theo tỷ lệ tài trợ hiện tại.
Khi tỷ lệ tài trợ lớn hơn 0 (dương) thì nhà giao dịch mở vị thế Long (người mua trong hợp đồng) phải trả phí thay cho nhà giao dịch mở vị thế Short (người bán trong hợp đồng). Nếu tỷ lệ nguồn vốn âm thì ngược lại.
Tỷ lệ tài trợ được tính trên hai thành phần chính là lãi suất và phí bảo hiểm. Ở Binance, lãi suất được tính ở mức cố định là 0,03% và phí bảo hiểm sẽ thay đổi tùy theo thời điểm. Binance sẽ không tính phí chuyển giao tỷ lệ tài trợ vì chúng diễn ra trực tiếp giữa những người dùng.
Giá tham chiếu (Mark Price)
Có thể định nghĩa giá tham chiếu chính là một ước tính về giá trị thực của một hợp đồng (giá thanh lý) khi so sánh với giá giao dịch của nó trong thực tế (giá cuối cùng). Khi tính toán giá tham chiếu sẽ ngăn chặn được vấn đề thanh lý không công bằng – một hiện tượng xảy ra khi thị trường biến động mạnh.
Nếu chỉ sổ giá liên quan đến giá của thị trường giao ngay thì giá tham chiếu sẽ đại diện cho giá trị hợp lý của hợp đồng tương lai vĩnh cửu.
Quỹ bảo hiểm
Thuật ngữ Quỹ bảo hiểm là công cụ để ngăn chặn tình trạng tài khoản của các nhà giao dịch xảy ra thua lỗ dưới 0. Ngoài ra, quỹ bảo hiểm còn giúp các nhà đầu tư tăng cơ hội chiến thắng ở trường và thu về lợi nhuận cho họ.
Profit/Loss (P/L)
Profit/Loss chính xác là lợi nhuận và thua lỗ, nó có thể ở trạng thái được thực hiện hoặc chưa thực hiện.
Đối với nhà đầu tư đang có các vị thể mở trên thị trường tương lai vĩnh cửu thì lãi/ lỗ của bạn chưa được thực hiện. Phần lãi/ lỗ sẽ vẫn được thay đổi theo các chuyển động của thị trường. Khi đóng vị thế thì các lãi/ lỗ chưa thực hiện sẽ được thực hiện (có thể là toàn bộ hoặc một phần)
Vì lãi/ lỗ đã được thực hiện sẽ chính là lợi nhuận hoặc khoản lỗ bắt nguồn từ các vị thế đóng, nó sẽ liên quan tới giá thực hiện của các lệnh và không còn liên quan tới mối quan hệ trực tiếp và giá tham chiếu.
Động lực chính của việc thanh lý sẽ phụ thuộc vào các khoản lãi/ lỗ chưa thực hiện và thay đổi liên tục. Vì thế mà giá tham chiếu sẽ được sử dụng để đảm bảo các phép tính lãi/ lỗ chưa được thực hiện là chính xác và công bằng nhất.
Tự động hủy (Auto-deleveraging)
Tự động huỷ là phương án thanh lý đối tác diễn ra trong trường hợp quỹ bảo hiểm không hoạt động (trong một vài vấn đề cụ thể). Điều này mặc dù không dễ xảy ra nhưng không phải là không thể. Nếu xảy ra trường hợp như vậy thì các nhà giao dịch có lãi sẽ được yêu cầu góp một phần lợi nhuận để bù đắp cho các khoản lỗ của nhà giao dịch thua lỗ.
Với thị trường tiền điện tử biến động như ngày nay, khi các nhà giao dịch sử dụng đòn bẩy thì hiện tượng trên không thể tránh khỏi.
Thanh lý đối tác có lẽ là phương án cuối cùng khi quỹ bảo hiểm không thể đảm bảo được việc chi trả cho toàn bộ vị thế đã phá sản. Trên thực tế, các vị thế có lợi nhuận cao hay đòn bẩy sẽ phải đóng góp nhiều nhất. Ở sàn giao dịch Binance có cung cấp công cụ chỉ báo cho người dùng biết họ đang ở đâu trong hàng chờ tự động hủy.
Thị trường tương lai Binance, hệ thống sẽ thực hiện mọi cách có thể để có thể ngăn chặn quá trình tự động hủy, ngoài ra còn có một số tính năng khác để giảm thiểu tác động của nó. Nếu điều đó xảy ra thì việc thanh lý đối tác sẽ được thực hiện mà không cần phải trả bất kỳ một khoản phí nào. Thông báo sẽ được gửi cho các nhà giao dịch bị ảnh hưởng. Tiếp theo đó, người dùng có thể nhập lại bất cứ khi nào.
Nơi diễn ra giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu
Hợp đồng tương lai vĩnh cửu được nhiều nhà giao dịch ưa chuộng. Vì thế, trên những sàn giao dịch tiền điện tử lớn hầu như đều có. Một số sàn giao dịch lớn có thể kể tới là Binance, FTX, KuCoin, MEXC,… và một số sàn phi tập trung là: Drift Protocol và Perpetual.
Theo khảo sát và chia sẻ kinh nghiệm của nhiều người thì sử dụng sàn giao dịch tập trung để giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu vì nó có tính thanh khoản cao và dễ thực hiện hơn so với sàn phi tập trung (DEX).
Hai sàn giao dịch tập trung cho phép người dùng giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu là:
- Sàn Binance
- Sàn FTX
Sàn Binance
Sàn Binance là một trong số những sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất và uy tín nhất. Hiện tại sàn giao dịch cũng đang cung cấp nhiều loại công cụ phái sinh liên quan đến tiền điện tử. Với hợp đồng tương lai vĩnh cửu, Binance đang cung cấp cho nhà đầu tư 2 cách để tham gia:
USDS – Margined Futures Contracts: Cách này sẽ hỗ trợ các hợp đồng tương lai vĩnh cửu và có thể thanh toán bằng USDT hoặc BUSD.
Coin – Margined Futures Contracts: Cái này cũng sẽ hỗ trợ hợp đồng tương lai vĩnh cửu và có thể thanh toán bằng tiền điện tử.
Sàn FTX
Ngoài Binance thì sàn FTX cũng đang cung cấp nhiều loại công cụ phái sinh liên quán đến Crypto. Đối với hợp đồng tương lai vĩnh cửu thì sàn FTX chỉ đang cung cấp duy nhất một sản phẩm có thể thanh toán bằng USD.
FTX đặc biệt vì người dùng có thể dễ dàng tạo tài khoản hạn chế được các rủi ro không mong muốn. Hơn nữa, FTX cũng đang cung cấp các dịch vụ tài sản thế chấp bằng nhiều loại tài sản Crypto khác nhau
Lưu ý gì khi giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu
Chắc hẳn qua những chia sẻ trên, bạn đã biết được việc giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu sẽ đem đến những mức lợi nhuận nhiều hơn so với giao dịch Spot. Thế nhưng, bạn nên nhớ một điều rằng lợi nhuận nhận về càng lớn thì đi đôi với mức rủi ro càng cao. Vì vậy, nếu muốn hạn chế rủi ro nhiều nhất có thể thì các nhà giao dịch cần phải lưu ý các vấn đề sau đây:
- Tìm hiểu và nghiên cứu nhiều kiến thức về cơ chế tính phí, tính lãi/ lỗ và cách để thực hiện giao dịch
- Bạn không nên để toàn bộ tài sản của mình vào giao dịch tương lai. Chỉ nên sử dụng 10% tài sản để tham gia thị trường này.
- Muốn tiết kiệm phí Funding, hãy chờ đóng lệnh trước thời gian các sàn giao dịch tính phí Funding.
- Trước khi thực sự tham gia vào thị trường hãy tham gia với một số tiền nhỏ, số tiền mà bạn xác định là có thể mất. Với mỗi lệnh thì nên đi với số tiền ký quỹ bằng ⅕ tổng tài tài khoản tương lai. Nghĩa là bạn mở ký quỹ là 100 USD thì ít nhất trong tài khoản phải có 500 USD để dự phòng.
- Nếu là người mới tham gia thì tốt nhất bạn nên tích lũy kinh nghiệm chứ chưa nên trade thị trường tương lai.
Kết luận
Hợp đồng tương lai vĩnh cửu là hợp đồng được nhiều trader ưa chuộng sử dụng trong Crypto. Thế nhưng, muốn hạn chế được rủi ro thì yêu cầu các nhà giao dịch phải tìm hiểu và nắm chắc các kiến thức trước khi đầu tư. Chúc các bạn thành công.
