Cổ phiếu phòng thủ được biết là một trong những nhóm ngành có ít sự tác động bởi chu kỳ kinh doanh thông thường trong bối cảnh kinh tế khủng hoảng như hiện tại. Có thể nói, đây là loại cổ phiếu có thể trợ lực cho các nhà đầu tư vượt qua thời kỳ nền kinh tế khó khăn và còn là động lực tăng trưởng kinh tế. Vậy cổ phiếu phòng thủ là gì? Có những nhóm cổ phiếu phòng thủ nào? Mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây.
Mục Lục
Cổ phiếu phòng thủ là gì?
Cổ phiếu phòng thủ là một dạng cổ phiếu luôn đảm bảo thu nhập ổn định và mang lại cổ tức cho nhà đầu tư bất chấp tình hình biến động trên thị trường chứng khoán. Cổ phiếu phòng thủ luôn duy trì được sự ổn định trong những giai đoạn khác nhau của một chu kỳ kinh doanh nhờ vào nhu cầu liên tục đối với sản phẩm của công ty.
Không chỉ vậy, nhờ dòng tiền mạnh, khả năng vượt qua thách thức thị trường cao, nhóm cổ phiếu phòng thủ hiện nay trên thế giới thường thuộc những công ty lâu đời thuộc về nhóm hàng tiêu dùng nhanh như Johnson & Johnson, P&G (Procter & Gamble), Coca-Cola… So với những loại cổ phiếu khác, cổ phiếu phòng thủ mang lợi nguồn lợi nhuận lâu dài nhưng rủi ro thấp. Đây cũng là một trong những đặc điểm được phần lớn nhà đầu tư yêu thích. Song, vì sự biến động thấp mà biên độ tăng sẽ không cao.
>>Cổ phiếu phổ thông là gì? Người sở hũu cổ phiếu phổ thông có những quyền lợi nào?
Đặc điểm của cổ phiếu phòng thủ
Tương tự như các loại cổ phiếu khác, cổ phiếu phòng thủ cũng có những đặc điểm riêng cho mình như sau: 
- Trong suốt quá trình suy thoái của một giai đoạn nào đó, nhóm cổ phiếu sinh trưởng có khuynh hướng sinh lợi tốt hơn. Chính vì vậy, một trong những đặc điểm nổi bật của cổ phiếu phòng thủ là khả năng tồn tại ổn định trong suốt các giai đoạn khác nhau của chu kỳ kinh doanh. Tuy nhiên, bên cạnh việc sinh lợi tốt thì trong những trường hợp thị trường tăng trưởng, nhóm cổ phiếu này sẽ có tỷ suất sinh lời thấp hơn thị trường.
- Cổ phiếu phòng thủ thuộc những doanh nghiệp sản xuất và phân phối hàng hóa thiết yếu như thực phẩm, gas, điện, nước. Do đó, chúng có lợi bất chấp những biến động của nền kinh tế và ít chịu tác động bởi suy thoái kinh tế.
- Cổ phiếu phòng thủ không có tính chu kỳ.
>>Cổ phiếu ưu đãi là gì? Cổ phiếu ưu đãi khác gì với cổ phiếu phổ thông?
Phân loại cổ phiếu phòng thủ
Cổ phiếu phòng thủ là những hàng hóa, sản phẩm thiết yếu về cơ bản rất khó cắt giảm như hàng tiêu dùng, tiện ích, dịch vụ công, ngành dược, chăm sóc sức khỏe, thực phẩm. Những nhóm cổ phiếu phòng thủ này vẫn là nhu cầu thiết yếu và là tiện ích hàng ngày trong cuộc sống bất chấp kinh tế có khủng hoảng hoặc suy thoái hay không? Về cơ bản, cổ phiếu phòng thủ có thể chia ra làm 3 nhóm như sau:
- Cổ phiếu các công ty sản xuất và phân phối điện, khí đốt và nước: Đây là một trong những cổ phiếu phòng thủ cơ bản và phổ biến vì mọi người luôn có nhu cầu hàng hóa trong mọi giai đoạn của chu kì kinh doanh. Trong thời kỳ nền kinh tế tăng trưởng chậm, các công ty này cũng được cho là hưởng lợi do lúc này lãi suất thấp nên có thể giảm chi phí lãi vay.
- Cổ phiếu thuộc ngành hàng tiêu dùng thiết yếu: Các công ty sản xuất hoặc phân phối hàng tiêu dùng thiết yếu tạo ra dòng tiền ổn định và thu nhập có thể dự đoán trước trong các nền kinh tế mạnh và yếu. Chính vì vậy, thường được cho là thuộc nhóm cổ phiếu phòng thủ.
- Cổ phiếu công ty y tế: Nhu cầu y tế luôn là nhu cầu “bất di bất diệt” trong mọi giai đoạn, thời kỳ. Do đó, cổ phiếu của các công ty dược phẩm lớn và các nhà sản xuất thiết bị y tế thường được coi là Cổ phiếu Phòng thủ. Song, so với các loại cổ phiếu phòng thủ khác thì nhóm cổ phiếu này dường như kém ppnr điịnh hơn. Nguyên nhân nằm ở chỗ sự cạnh tranh gia tăng từ các loại thuốc mới, và sự không chắc chắn xung quanh qui định giá thuốc.
>>Cổ phiếu chuyển đổi là gì? Lợi ích cổ phiếu ưu đãi chuyển đổi là gì?
Ý nghĩa của cổ phiếu phòng thủ
Trong thời kỳ nền kinh tế suy thoái thời kì biến động cao, cổ phiếu phòng thủ có thể giúp nhà đầu tư bảo vệ danh mục đầu tư của mình.
Trên thế giới, không ít công ty đã vượt qua thời kỳ suy thoái trầm trọng của nền kinh tế nhờ vào cổ phiếu phòng thủ. Cùng với sở hữu dòng tiền mạnh, các công ty này có hoạt động mạnh mẽ và khả năng sinh lợi cao. Chẳng hạn như: Procter & Gamble, Johnson & Johnson, Philip Morris International và Coca-Cola.
Thay vì tín phiếu kho bạc là do thị trường được thủ đẩy bởi nỗi sợ hãi và lòng tham, cổ phiếu phòng thủ phù hợp với lòng tham do chúng mang lại tỉ suất cổ tức cao hơn trong môi trường lãi suất thấp so với mức có thể kiếm được. Đây được xem là một trong những lý do vì sao nhà đầu tư nên chọn cổ phiếu phòng thủ.
Trên thực tế, tình trạng suy thoái của nền kinh tế là khó tránh khỏi và ảnh hưởng trầm trọng đến nhiều doanh nghiệp. Đồng thời, dẫn đến sự sụt giảm của giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Trong tình hình này, bắt buộc nhà đầu tư phải tìm cách bảo vệ danh mục đầu tư. Cổ phiếu phòng thủ với mức tỷ suất cổ tức cao và ổn định hơn mức lãi suất hiện tại sẽ giúp nhà đầu tư điều này.
Cổ phiếu phòng thủ giúp duy trì được kết quả kinh doanh và thu hút được dòng tiền. Thống kê của các nhà kinh tế cũng cho thấy trong suốt thời kỳ suy thoái, nhóm Cổ phiếu Phòng thủ có khuynh hướng thể hiện một tỷ suất sinh lời tốt hơn thị trường, nhưng ngược lại trong giai đoạn tăng trưởng thì chúng lại thể hiện thấp hơn. Rõ ràng dù kinh tế khủng hoảng suy thoái hay thế nào đi nữa thì con người vẫn phải có những nhu cầu thiết yếu, các tiện ích trong cuộc sống hàng ngày.
Không chỉ vậy, nhóm cổ phiếu phòng thủ cho phép chia cổ tức cao hơn lãi suất hiện tại. Đặc biệt, cổ phiếu phòng thủ mang đến cơ hội sinh lợi cao khi mà các nhà đầu tư, các quỹ đầu tư cũng sẽ rót tiền vào để đối phó với sự lao dốc trong nền kinh tế. Bên cạnh đó, giảm bớt những lo sợ rủi ro cho các nhà đầu tư. Hầu như các nhà quản lý đầu tư không có lựa chọn nào khác ngoài việc sở hữu cổ phiếu, và nếu họ nghĩ rằng kinh tế sẽ kém đi, họ sẽ chuyển sang cổ phiếu phòng thủ.
Xác định cổ phiếu phòng thủ dựa vào gì? 
- Chỉ số BETA: BETA sẽ phản ánh sự ổn định và ít biến đổi của một cổ phiếu. Mức BETA của cổ phiếu phòng thủ bắt buộc phải nhỏ hơn 1.
- Chỉ số P/E: Giá thị trường với thu nhập trên một cổ phiếu sẽ được phản ảnh bởi chỉ số này. Vì vậy, đây là một trong những chỉ số phù hợp dùng để định giá cổ phiếu. Đối với những, cổ phiếu phòng thủ, chỉ số P/E thường thấp.
- Cổ tức: Việc chi trả cổ tức đều qua hàng năm luôn được doanh nghiệp phát hành cổ phiếu phòng thủ thực hiện đều đặn. Nếu không trả cổ tức bằng tiền mặt thì được thay bằng hình thức trả cổ tức bằng cổ phiếu. Ngược lại, nếu trả cổ tức đồng thời bằng tiền mặt và cổ phiếu, thì tiền mặt chiếm phần nhiều hơn.
Đánh giá cổ phiếu phòng thủ
Ưu điểm
Một trong những thế mạnh nổi bật của cổ phiếu phòng thủ là mang lại lợi nhuận trong dài hạn và mức độ rủi ro sẽ thấp hơn so với các cổ phiếu khác. Trên thực tế, Warren Buffett là một trong những minh chứng sống khi trở thành một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất mọi thời đại một phần nhờ tập trung vào các cổ phiếu phòng thủ. Một số nhà đầu tư cho rằng, họ không nhất thiết phải chấp nhận rủi ro quá mức để có lợi suất đánh bại thị trường. Ngược lại, để giảm thiểu rủi ro cho danh mục, họ đầu tư vào các cổ phiếu phòng thủ.
Nhược điểm
Nhà đầu tư thường cảm thấy thất vọng bán cổ phiếu phòng thủ do sự ít biến động của cổ phiếu phòng thủ ngay khi khi thị trường tăng trưởng mạnh và tiềm năng. Khi thị trường bước qua giai giai đoạn tăng trưởng và chịu ảnh hưởng xấu từ các yếu tố tiêu cực khiến giảm mạnh, nhiều nhà đầu tư lao vào mua cổ phiếu phòng thủ dù thực tế đã quá muộn.
Kết luận
Nói tóm lại, cổ phiếu phòng thủ là một trong những cổ phiếu phổ biến hiện nay và đảm bảo giúp nhà đầu tư có thể sống sót, vượt qua những thời kỳ kinh tế khó khăn shay những giai đoạn suy thoái. Với bài viết trên đây, chúng tôi hy vọng cung cấp những kiến thức hay về cổ phiếu phòng thủ. Chúc các bạn giao dịch thành công.
