Cổ phiếu IPO là gì? Kinh nghiệm mua cổ phiếu IPO giá tốt

Với khả năng sinh lợi cao, cổ phiếu IPO luôn được nhiều sự lựa chọn của các nhà đầu tư. Tuy nhiên, không phải những đợt IPO nào cũng thực sự tiềm năng và sinh lợi trong tương lai. Vậy cổ phiếu IPO là gì? Đâu là những cổ phiếu IPO tốt, nhà đầu tư nên tham gia? Mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây.

Cổ phiếu IPO là gì?

Cổ phiếu IPO là những cổ phiếu được phát hành ra công chúng lần đầu tiên khi  khi doanh nghiệp thực hiện niêm yết trên sàn chứng khoán. Về đặc tính, cổ phiếu IPO bao gồm những đặc điểm của cổ phiếu phổ thông. 

Đặc điểm của cổ phiếu IPO

• Khác với trái phiếu, cổ phiếu IPO không có kỳ hạn và không hoàn vốn. Tùy vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp như thế nào sẽ có mức cổ tức IPO tương ứng. Nếu chẳng may công ty cổ phần phá sản, cổ đông là người cuối cùng được thanh toán.
• Do chịu sự tác động của nhiều nhân tố, giá cổ phiếu biến động rất mạnh. Những cổ phiếu IPO thông thường có mức giá khá thấp lúc ban đầu để hấp dẫn nhà đầu tư và tăng dần theo thời gian.
• Cổ phiếu IPO có tính thanh khoản cao, dễ dàng chuyển hóa thành tiền mặt thông qua giao dịch mua bán trên sàn. Sau khi phát hành các đợt IPO, cổ phiếu IPO minh bạch và công khai các báo cáo tài chính với công chúng. Đồng thời, những chiến lược đưa ra có triển vọng cao sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư.
• Mặc dù sinh lợi cao, cổ phiếu IPO vẫn tiềm ẩn không ít rủi ro. Theo đó, những trở ngại thường gặp như mất giá bởi hoạt động kinh doanh trì trệ, sa sút, các sự kiện nổi bật làm ảnh hưởng đến chiến lược, danh tiếng công ty,…
• So với nhiều loại chứng khoán khác ngoài thị trường, cổ phiếu IPO trong lần phát hành đầu tiên có mức giá hấp dẫn hơn. Về bản chất, đây là những cổ phiếu hoàn toàn mới trên thị trường.  Nhà đầu tư chỉ có thể phân tích và định giá thông qua những dữ kiện trong các báo cáo do chính công ty công bố ra. Nên mức giá dự đoán có thể thấp hơn so với giá trị thực tế, mọi người sẽ có xu hướng mua vào rất nhiều. Sau khi phát hành IPO và bán được các cổ phiếu IPO mới cho nhà đầu tư, công ty sử dụng vốn huy động cho mục đích kinh doanh, phát triển trong tương lai. Nhờ vào đó, giá giao dịch cổ phiếu tăng mạnh và ngày càng hấp dẫn hơn theo thời gian.

Ta có các ví dụ sau:

Năm 2017, thương vụ IPO của ứng dụng Snap, ngay khi có thông báo thực hiện, một hiệu trưởng trường trung học đã gom góp trong các quỹ từ phụ huy số tiền 15.000 USD để sở hữu số lượng lớn cổ phiếu Snap. Sau thương vụ IPO thành công, ông thu về 19 triệu USD trên tổng cổ phiếu sở hữu được. Năm năm sau, lượng cổ phiếu IPO này tăng lên 43 triệu USD. 

Một vụ khác nổi tiếng hơn là thương vụ IPO của Amazon. Giá cổ phiếu ở thời điểm có dự định thực hiện IPO vào năm 1997 là 18 USD/ cổ phiếu. Sau khi IPO thành công và cho đến nay, giá cổ phiếu này đã đạt gần 1000 USD/ cổ phiếu. Điều này cho thấy rằng, những nhà đầu tư nào sở hữu cổ phiếu ở thời điểm IPO bây giờ nắm trong tay lượng tài sản cực kỳ khổng lồ.

Hướng dẫn mua cổ phiếu IPO tốt nhất 

Sau khi được ủy ban chứng khoán nhà nước chấp nhận thực hiện IPO, những doanh nghiệp phát hành cổ phiếu IPO sẽ thông báo thông tin lên các phương tiện truyền thông đại chúng nhằm quảng bá và thu hút nhà đầu tư. Nhà đầu tư có thể mua cổ phiếu IPO bằng cách đăng ký trực tiếp tại Website chính thức của tổ chức phát hành hoặc tại những công ty chứng khoán làm môi giới.

Bước 1: Tìm đến mục “Đăng ký thông tin mua IPO” trong menu công cụ của trang web. Thực hiện điền Form đầy đủ thông tin quan trọng.

• Thông tin về nhà đầu tư: Số tài khoản giao dịch chứng khoán và nơi đăng ký mở tài khoản giao dịch, họ tên, chứng minh nhân dân, ngày tháng năm sinh, quốc tịch, mã số thuế, …
• Đối tượng khách hàng là cá nhân hay tổ chức, quốc tịch ở Việt Nam hay nước ngoài.
• Trường hợp cá nhân là cổ đông lớn hiện hữu của công ty, thuộc đối tượng công bố thông tin thì nhấn chọn “Có” vào mục “Có quyền mua chứng khoán cơ sở của chứng quyền”. Nếu không thì chọn “Không” rồi qua bước tiếp theo.
• Nếu được ủy quyền mua cổ phiếu IPO, cần phải bổ sung thông tin người ủy quyền.
• Điền thông tin đăng ký mua cổ phiếu: Mã cổ phiếu, tên cổ phiếu,  số lượng đăng ký mua,giá phát hành,… Lưu ý, giữa mỗi công ty chứng khoán khác nhau, việc mua cổ phiếu IPO sẽ tính phí giao dịch khác nhau.
• Điền đầy đủ thông tin tài khoản ngân hàng người đăng ký. Trong trường hợp mua không thành công, nhà đầu tư sẽ được hoàn tiền trở lại.
• Lựa chọn hình thức nhận kết quả giao dịch bằng thư điện tử.
• Lựa chọn chi nhánh/ phòng giao dịch của tổ chức phát hành hoặc công ty chứng khoán để hỗ trợ hoàn tất thủ tục đăng ký.
• Nhấn chọn gửi thông tin đăng ký thành công.

Bước 2: Khi đăng ký, nhà đầu tư cần gửi kèm hồ sơ gồm: 

• Bản sao chứng minh nhân dân người đăng ký, người ủy quyền.
• Bản sao giấy xác nhận mã số giao dịch của trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam đối với nhà đầu tư nước ngoài..
• Giấy ủy quyền nếu có.
• Giấy đăng ký mua chứng quyền đảm bảo, giấy xác nhận ngân hàng về việc đã mở tài khoản góp vốn mua cổ phần.
• Nếu đăng ký lưu ký chứng khoán phải bổ sung bản sao hợp lệ giấy đăng ký mở tài khoản lưu ký.

Lưu ý khi mua cổ phiếu IPO 

Mặc dù IPO là thị trường tiềm năng, sinh lợi nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro. Chính vì vậy, khi tham gia cổ phiếu IPO, nhà đầu tư cần lưu ý những vấn đề sau:

• Hoàn tất quá trình đăng ký mua IPO: Nhà đầu tư phải bổ sung hồ sơ hợp lệ trong thời hạn quy định trước khi kết thúc thời gian phát hành. Đồng thời, chính sửa lập tức thông tin nếu có sai sót.
• Cổ phiếu IPO hoàn toàn chuyển nhượng được số lượng sẽ bị giới hạn.
• Cổ phiếu IPO chỉ phù hợp với những nhà đầu tư tiềm năng dài hạn, vì chúng cần thời gian để tăng trưởng. Do đó, những doanh nghiệp mới thành lập chưa ổn định, cần được xem xét và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định mua cổ phiếu IPO.
• Nhà đầu tư nên tìm đến sự tư vấn của chuyên gia để hiểu rõ hơn hoạt động này. Thêm vào đó, cần nắm bắt quy trình và những thông tin quan trọng, tránh sai sót trong quá trình giao dịch dẫn đến những tổn thất nghiêm trọng.

Kinh nghiệm cho nhà đầu tư cổ phiếu IPO

Sau đây, là một số kinh nghiệm của các chuyên gia chứng khoán khi tham gia cổ phiếu IPO:

• Tìm hiểu kỹ bản cáo bạch: Bản cáo bạch là thông tin quan trọng. văn bản này sẽ chưa hầu như những thông tin của cổ phiếu IPO bao gồm: tài sản doanh nghiệp, hiệu quả kinh doanh và tình hình tài chính. Bản cáo bạch này sẽ công bố ngay khi tổ chức được ủy ban chứng khoán chấp nhận phát hành chứng khoán. Dựa vào các thông tin này, người chơi nên phân tích và đưa ra quyết định kỹ càng có nên đầu tư vào hay không. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần lưu ý bản cáo bạch được thực hiện bởi chính doanh nghiệp nên một số thông tin có thể bị thay đổi. Vì vậy, hãy cân nhắc thật kỹ trước khi đưa ra quyết định.
• Theo dõi, nghiên cứu lĩnh vực hoạt động của công ty IPO: Chính vì có thể điều chỉnh bởi doanh nghiệp, nên thông tin bản cáo bạch không là chưa đủ. Nhà đầu tư cần phải tìm hiểu thêm tổng quan ngành nghề tổ chức đang hoạt động đối với tình hình kinh tế hiện tại.Thực hiện đối sánh những dữ liệu này với đối thủ cạnh tranh để xem triển vọng của doanh nghiệp có tốt không? Bên cạnh đó, nhà đầu tư không nên bỏ qua những báo cáo dữ liệu tài chính khác trong vòng năm năm gần nhất. Từ đây, đưa ra phân tích toàn diện.
• Ưu tiên những công ty có tiếng trong ngang:  Để hoàn tất quá trình đăng ký IPO, doanh nghiệp sẽ hợp tác với nhiều bên, trong đó có công ty tư vấn IPO. Nếu doanh nghiệp lựa chọn công ty có danh tiếng, minh bạch, chất lượng, và uy tín, phần vốn góp của cổ đông sẽ đảm bảo an toàn. Ngược lại nếu chọn những doanh nghiệp có tuổi đời quá trẻ thì mức độ rủi ro sẽ cao hơn.
• Tư duy chủ động và rèn luyện kiên nhẫn: Mỗi sự chủ động và đợi chờ đều có ý nghĩa. Trong chứng khoán, các sự kiện nóng luôn có sức ảnh hưởng mạnh, nhất là đối với giá của những cổ phiếu IPO. Các tin tức này luôn được cập nhật liên tục trên trang chủ của công ty hoặc những trang báo chính thống. Nhà đầu tư nên chủ động theo dõi và nắm bắt thông tin kịp thời trong quá trình giao dịch. Sự kiên nhẫn chờ đợi giúp bạn thoát khỏi tình trạng thao túng bởi những biến động ảo từ thị trường, nhận được khoản lợi cao hơn so với dự tính nếu diễn biến nền kinh tế tích cực hơn.

Có nên tham gia cổ phiếu trước IPO không?

Pre IO là một trong những cách dùng để gọi những cổ phiếu trước IPO (trước khi chúng phát hành lần đầu ra công chúng). Và có một sự thật là giá cổ phiếu trước IPO luôn thấp hơn rất nhiều so với mức giá khi mở bán trên sàn. Do đó, nếu sở hữu cổ phiếu IPO ngay từ ban đầu khi chúng chưa niêm yết sẽ nhận lại lợi nhuận ngay lập tức ở thời điểm hoàn tất IPO. 

Tuy nhiên, không có sự đảm bảo chắc chắn nào về việc công ty sẽ thực hiện IPO và khi đó giá cổ phiếu thực tế trên thị trường không thể xác định được. Cho nên, cổ phiếu dạng này chứa đựng rủi ro rất lớn nếu công ty quyết định hủy bỏ IPO. Chính vì thế, người chơi nên cẩn trọng quyết định mua Pre IPO nhé.

• Nếu việc thực hiện IPO bởi các công ty tổ chức lớn, uy tín và có tiếng trong ngành, nhà đầu tư có thể cân nhắc đăng ký mua cổ phần trước IPO. Vì trong dài hạn giá trị cổ phiếu này sẽ tăng bởi chiến lược kinh doanh hiệu quả của công ty. 
• Ngược lại, doanh nghiệp IPO chưa phát triển ổn định, có nhiều vấn đề bất cập và tầm nhìn chiến lược ngắn hạn, nhà đầu tư nên nên cân nhắc. Có những thương vụ IPO giúp một người trở thành tỷ phú, nhưng cũng có khi làm người ta mất hết tài sản. Thường là, những trường hợp này rất khó để đánh giá được cổ phiếu này khi phát hành IPO có tăng trưởng hay không.

Tuy nhiên, Pre IPO sẽ là một sự hấp dẫn cực kỳ mạnh mẽ đối với những nhà đầu tư mạo hiểm, hoặc những tổ chức muốn thâu tóm doanh nghiệp IPO. Nếu bạn yêu thích sự mạo hiểm và kỳ vọng tìm được số tiền lớn thì có thể tham gia. Tuy nhiên, hãy cân nhắc thật kỹ nhé!

Kết luận

Nói tóm lại, cổ phiếu IPO là một trong những cổ phiếu tiềm năng và mang lại nguồn lợi nhuận lớn cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, việc kiếm tiền từ cổ phiếu IPO không phải một sớm một chiều. Do đó, khi tham gia nhà đầu tư nên kiên nhẫn chờ đợi chúng tăng trưởng. Bên cạnh đó, người chơi nên cân nhắc, tìm hiểu và chọn những cổ phiếu IPO tốt nhất. Với bài viết trên, chúng tôi hy vọng sẽ cung cấp cho bạn đọc thông tin hữu ích về cổ phiếu IPO trong chứng khoán. Chúc các bạn giao dịch thành công.