Chu kỳ thanh toán T+2 là gì? Tại sao là là chu kỳ thanh toán T+2? 

T+2 là một trong những chu kỳ thanh toán quan trọng trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Vậy chu kỳ T+2 là gì?. Vì sao phải là chu kỳ thanh toán T+2? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc giải quyết những vấn đề này.

Chu kỳ thanh toán T+2 là gì?

T+2 là gì?

Trong chứng khoán, ngày mua/ bán chứng khoán gọi là ngày ngày T. T+2 là 2 ngày sau khi nhà đầu tư thực hiện mua và bán chứng khoán. Như vậy, có thể hiểu, chu kỳ thanh toán T+2 là ”thời điểm sở hữu hoàn toàn” cổ phiếu hoặc tiền. 

Giao dịch chứng khoán T+2 là gì?

Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, do các yếu tố về kỹ thuật, và hệ thống mà các sàn giao dịch chưa triển khai được nghiệp vụ giao dịch trong ngày. Mặc dù, thực tế đã có quy định rõ ràng về giao dịch trong ngày được biên soạn tại Thông tư 120/2020/TT-BTC, có hiệu lực từ ngày 15/02/2021. Chính vì vậy, các nhà đầu tư vẫn đang thực hiện nghiệp vụ giao dịch chứng khoán T+2, với quy định như sau: Nhà đầu tư khi mua hoặc bán cổ phiếu thì phải đợi sau 2 ngày tính từ ngày thực hiện giao dịch, cổ phiếu hoặc tiền bán mới về tài khoản.

Sau đây là bảng tham khảo về chu kỳ T trong giao dịch chứng khoán:

• Ngày giao dịch: Là ngày khớp lệnh mua/bán cổ phiếu của nhà đầu tư. 
• Ngày thanh toán: Là 2 ngày làm việc kể từ thời điểm khớp lệnh (T+2).

Ngày giao dịch và ngày thanh toán cũng áp dụng tương tự cho hành động Bán cổ phiếu. Mặc dù vậy, do thị trường hay đi sideway cuối tuần, nên Thứ 7 và Chủ nhật sẽ không được tính là ngày T+.

Áp dụng chu kỳ thanh toán T+2

Mua cổ phiếu bao lâu thì sở hữu được cổ phiếu?

Theo Luật chứng khoán hiện hành, khi nhà đầu tư thực hiện mua cổ phiếu thì phải sau hai ngày làm việc, tính từ lúc khớp lệnh, cổ phiếu mới về. Tức áp dụng chu kỳ T+2. Thời điểm nhà đầu tư sở hữu cổ phiếu chính xác sẽ là 16h30 của ngày làm việc thứ 2. Tuy nhiên, thời gian giao dịch của các sàn muộn nhất là kết thúc vào 15h hằng ngày (Upcom). Vậy thì ngày làm việc thứ 3 (T+3) tính từ ngày bạn mua cổ phiếu bạn mới có thể bán số cổ phiếu đó.

Các nhà đầu tư cũng nên chú ý rằng, chu kỳ thanh toán T+2 tính theo ngày làm việc, cuối tuần không được tính. Do đó, nếu bạn mua cổ phiếu vào 16h30 thứ sáu, thì phải đến tận thứ ba tuần sau cổ phiếu mới về và sang thứ 4 mới có thể bán chúng. 

Bán cổ phiếu bao lâu tiền về?

Tương tự như trường hợp mua, đối với việc bán cổ phiếu, nếu nhà đầu tư thực hiện khớp lệnh vào hôm nay thì 16h30 của hai ngày sau đó (T+2), bạn sẽ không còn sở hữu chúng.

Tuy nhiên, ở đây có một sự khác biệt là ngay từ sáng, nhà đầu tư đã có thể rút tiền về hoặc sử dụng nguồn tiền này để mua cổ phiếu khác. Nguyên nhân nằm ở chỗ, cơ chế tính “lãi suất qua đêm” giữa các ngân hàng và công ty chứng khoán đã tạo nên điều này. Lãi suất sẽ được xác lập ngay khi qua đêm, còn sáng hay chiều không còn quan trọng nữa.

Tại sao lại là chu kỳ T+2

Khác với các loại hàng hóa thông thường, một khi thực hiện giao dịch, trao đổi mua/bán, tiền và hàng sẽ được chuyển giao ngay thời điểm đó. Đối với chứng khoán, việc chuyển giao giữa tiền và hàng thật sự thành công phải sau hai ngày (T+2). 

Trên thực tế, không riêng gì thị trường chứng khoán Việt Nam mà hầu như những thị trường ở HongKong, Nhật Bản, Singapore,… đều áp dụng chu kỳ thanh toán T+. Tuy nhiên, sự khác nhau của họ so với Việt Nam là những thị trường nước ngoài áp dụng T+3. Thậm chí, đối với thị trường chứng khoán đã phát triển cả trăm năm như Hoa Kỳ còn áp dụng đến chu kỳ T+4. Từ đây, ta thấy rằng, chu kỳ T+ cự kỳ quan trọng trong thị trường chứng khoán. 

Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, mỗi ngày có hàng trăm nghìn, thậm chí cả triệu lệnh Mua  – Bán được đẩy vào hệ thống giao dịch. Chẳng hạn, ngày 05/07/2021, có khoảng hơn 1 triệu lệnh giao dịch được diễn ra trong ngày khi hệ thống giao dịch mới do FPT phối hợp với HOSE xây dựng đi vào hoạt động. Đây là một con số không hề nhỏ. (Theo số liệu của báo VOV).

Tương tự các hệ thống khác, hệ thống giao dịch chứng khoán được vận hành bởi máy tính, con người, mạng Internet và khá đồ sộ… Do đó, khó có ai đảm bảo rằng hệ thống giao dịch một cách trơn chu mà không xảy ra vấn đề gì. Đôi khi hệ thống sẽ bị đỡ, không khớp lệnh, không đặt lệnh được,… Điều này, làm ảnh hưởng đến hàng nghìn tỷ đồng giao dịch mỗi ngày. Chính vì vậy, hệ thống cần có thời gian tìm ra vấn để và xử lý, sau đó mới hoạt động trở lại thông suốt. Đây cũng là lý do có chu kỳ thanh toán T2. Trên thực tế, 2 ngày chính là khoảng thời gian để khắc phục những vấn đề xảy ra đối với hệ thống giao dịch.

Như vậy, chứng khoán T+2 là khoảng thời gian 2 ngày làm việc để thực hiện giao dịch và thanh toán chứng khoán. Nhờ vào khoảng thời gian này, giao dịch vì vậy được thông suốt, xử lý các lỗi khi gặp sự cố. Hệ thống cũng có thể hoạt động ổn định hơn và hạn chế tối thiểu rủi ro. 

So sánh giao dịch chứng khoán T0 và T2 +2

Về cơ bản, theo quy định thay đổi T+0 có lợi hơn cho nhà đầu tư so với chu kỳ thành T+2. Ta có những điểm khác nhau sau đây:

+ Thay vì chờ đến 2 ngày làm việc, chu kỳ T0 giúp nhà đầu tư có thể mua/bán chứng khoán kịp thời trước khi biến động giá giữa mỗi phiên giao dịch xảy ra.

+ Tăng tính thanh khoản cho thị trường

+ So với T+2, ngày T+0 thu hút được các nhà đầu tư tham gia nhiều hơn, thúc đầy thị trường giao dịch và tăng thanh khoản.

+ Tạo cơ hội cho các nhà đầu tư có thể bán khống chứng khoán.

Kết luận

Nói tóm lại, chu kỳ thanh toán T+2 là một trong chu kỳ quan trọng để thực hiện giao dịch trong chứng khoán. Nhờ vào 2 ngày làm việc, hệ thống giao dịch cũng trở nên ưu việt hơn và hạn chế khả năng rủi ro. Với bài viết trên đây, chúng tôi hy vọng có thể cung cấp cho bạn đọc thông tin hữu ích về chu kỳ thanh toán T+2. Chúc các nhà giao dịch một ngày tốt lành.