Hướng dẫn chi tiết cách lưu ký chứng khoán đơn giản, hiệu quả

Cách lưu ký chứng khoán là một bước quan trọng sau khi bạn đã mở tài khoản giao dịch chứng khoán. Việc lưu ký giúp bảo quản chứng khoán của bạn an toàn, đồng thời giúp bạn thực hiện các giao dịch một cách dễ dàng và thuận tiện hơn. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách lưu ký chứng khoán đơn giản và hiệu quả, với đầy đủ các bước và thủ tục cần thiết.

Lưu ký chứng khoán là gì?

Lưu ký chứng khoán là dịch vụ mà trong đó chứng khoán của khách hàng được tiếp nhận, bảo quản, chuyển giao và ghi nhận quyền sở hữu. Quá trình này giúp khách hàng thực hiện các quyền và nghĩa vụ liên quan đến chứng khoán thông qua hệ thống tài khoản lưu ký tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD).

Nói một cách dễ hiểu hơn, lưu ký chứng khoán giống như việc bạn gửi tiền vào ngân hàng để bảo quản. Thay vì giữ chứng khoán bằng giấy tờ vật lý, bạn sẽ lưu ký chúng dưới dạng dữ liệu điện tử trên hệ thống của VSDC.

• Chứng khoán lưu ký là gì? Những nguyên tắc nhà đầu tư cần biết
• Chứng khoán là gì? 6 bước cần thiết để đầu tư chứng khoán

Nguyên tắc khi lưu ký chứng khoán

Một số nguyên tắc cần tuân thủ khi lưu ký chứng khoán nhằm đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư bao gồm:

• Nếu nhà đầu tư không thể trực tiếp đến Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) để lưu ký, họ sẽ nhận được hỗ trợ từ các thành viên lưu ký. Thành viên lưu ký này có trách nhiệm tái lưu ký chứng khoán của nhà đầu tư tại VSD.
• Chứng khoán được lưu ký tại VSD là tài sản của khách hàng và phải được quản lý tách biệt hoàn toàn khỏi tài sản của trung tâm. VSD không được phép sử dụng tài sản của khách hàng cho mục đích riêng hoặc cho bên thứ ba.
• Khi lưu ký thông qua thành viên lưu ký, nhà đầu tư cần lưu ý:

• Đảm bảo số dư trên tài khoản của mình phải khớp với số dư tài khoản lưu ký của thành viên lưu ký khi đăng ký tại VSD.
• Thông tin tài khoản của nhà đầu tư phải chính xác và trùng khớp với dữ liệu sở hữu được lưu tại VSD.

Tại sao phải lưu ký chứng khoán

Lưu ký là bước đầu tiên để cổ phiếu có thể được giao dịch trên thị trường thông qua Sở giao dịch. Quá trình lưu ký giúp tiết kiệm chi phí in ấn chứng chỉ chứng khoán, chi phí bảo quản và lưu trữ, đồng thời giảm nguy cơ chứng khoán bị hư hỏng, thất lạc hoặc mất cắp.

Việc lưu ký đảm bảo tính thanh khoản nhanh, tăng cường vòng quay vốn trên thị trường chung và cho nhà đầu tư nói riêng, đồng thời giảm rủi ro hoạt động của thị trường và nâng cao uy tín, an toàn cho các bên tham gia.

Thay vì nắm giữ cổ phiếu hoặc trái phiếu dưới dạng giấy, sau khi lệnh mua được thực hiện, số chứng khoán mà bạn sở hữu sẽ được cập nhật dưới dạng dữ liệu trên hệ thống lưu ký tập trung. Mặc dù hình thức nắm giữ chuyển từ hữu hình sang vô hình, giá trị của chứng khoán vẫn không thay đổi.

Hệ thống lưu ký của các thành viên được kết nối trực tiếp với hệ thống của VSD để truyền dữ liệu, cập nhật và theo dõi chi tiết. Điều này giúp tránh các sai sót trong quá trình hoạt động và đảm bảo tài sản của nhà đầu tư được ghi nhận đầy đủ và chính xác.

Hướng dẫn cách lưu ký chứng khoán

Để thực hiện lưu ký chứng khoán, bạn cần làm theo các bước sau:

Bước 1: Mở tài khoản giao dịch chứng khoán

Nếu bạn chưa có tài khoản giao dịch chứng khoán, hãy mở một tài khoản tại một công ty chứng khoán uy tín, chẳng hạn như HSC.

Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ và đến trung tâm dịch vụ khách hàng

Mang theo các giấy tờ sau đến trung tâm dịch vụ khách hàng của công ty chứng khoán mà bạn đã mở tài khoản:

• CMND/CCCD: Bản gốc còn hiệu lực.
• Sổ cổ đông hoặc giấy chứng nhận sở hữu chứng khoán: Bản gốc.
• Phiếu gửi chứng khoán: Điền đầy đủ thông tin theo mẫu do công ty chứng khoán cung cấp.

Bước 3: Nộp hồ sơ và xác nhận thông tin

Tại trung tâm dịch vụ khách hàng, bạn sẽ thực hiện các bước sau:

• Nộp CMND/CCCD và sổ cổ đông hoặc giấy chứng nhận sở hữu chứng khoán: Công ty chứng khoán sẽ kiểm tra và xác nhận thông tin.
• Điền và nộp phiếu gửi chứng khoán: Nếu thông tin khớp với dữ liệu của tổ chức phát hành đăng ký với VSD, công ty chứng khoán sẽ xác nhận trên phiếu và gửi lại bạn một bản để lưu trữ. Nếu thông tin không khớp, bạn sẽ cần ký vào mẫu đề nghị điều chỉnh thông tin, sau đó công ty chứng khoán sẽ xác nhận và gửi lại bạn một bản.

Bước 4: Hoàn tất quá trình lưu ký

Sau khi công ty chứng khoán hoàn thiện hồ sơ lưu ký và được VSD phê duyệt, số lượng chứng khoán lưu ký sẽ được ghi vào tài khoản của bạn tại công ty chứng khoán. Bạn sẽ nhận được thông báo qua SMS về kết quả ghi có này.

Những câu hỏi khác về cách lưu ký chứng khoán

Lưu ký chứng khoán ở đâu?

Hiện nay, ở Việt Nam chỉ có một Trung tâm Lưu ký Chứng khoán duy nhất là VSD với trụ sở chính đặt tại số 112 Hoàng Quốc Việt, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội và hai chi nhánh tại Quận 1, TP. Hồ Chí Minh. Đây là cơ quan duy nhất có thẩm quyền cấp mã chứng khoán cho toàn bộ thị trường chứng khoán. Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam hoạt động theo các quy định về trách nhiệm, quyền hạn và nghĩa vụ được nêu trong Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp cùng các luật liên quan khác.

Có bắt buộc phải lưu ký chứng khoán không?

Nếu nhà đầu tư muốn giao dịch cổ phiếu trên sàn giao dịch, việc lưu ký là bắt buộc. Giao dịch thông qua sàn mang lại hiệu quả đầu tư cao hơn và quy trình lưu ký rất đơn giản, do đó bạn nên đăng ký lưu ký.

Nếu không lưu ký, bạn sẽ phải trực tiếp liên hệ với đơn vị phát hành để đăng ký mua và nhận quyền lợi từ họ. Điều này rất tốn thời gian và chi phí, có thể khiến bạn bỏ lỡ những cơ hội đầu tư tốt.

Hiện nay, vẫn có những đơn vị phát hành chứng khoán không thực hiện lưu ký, thường là phát hành tập trung cho các cổ đông lớn. Việc quyết định lưu ký hay không phụ thuộc vào mục đích của bên phát hành. Tuy nhiên, đối với nhà đầu tư, việc mở tài khoản lưu ký sẽ giúp bạn giao dịch thuận tiện hơn.

Phí lưu ký chứng khoán?

Phí lưu ký chứng khoán là khoản phí mà nhà đầu tư phải trả cho dịch vụ lưu ký chứng khoán tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSDC) hoặc các thành viên lưu ký như công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại…

Mức phí lưu ký chứng khoán:

• Phí lưu ký cơ bản: 0.3 đồng/cổ phiếu/tháng.
• Phí lưu ký chứng khoán trái phiếu:
  • Trái phiếu doanh nghiệp: 0.2 đồng/trái phiếu/tháng.
  • Trái phiếu Chính phủ: 0.1 đồng/trái phiếu/tháng.
• Phí tối đa:
  • Đối với cổ phiếu: 2.000.000 đồng/tháng/mã cổ phiếu.
  • Đối với trái phiếu:
    • Trái phiếu doanh nghiệp: 2.000.000 đồng/tháng/mã trái phiếu.
    • Trái phiếu Chính phủ: 1.000.000 đồng/tháng/mã trái phiếu.

Lời kết

Bài viết đã cung cấp những hướng dẫn chi tiết về cách lưu ký chứng khoán một cách đơn giản và hiệu quả. Hy vọng với những thông tin hữu ích này, nhà đầu tư có thể tự tin thực hiện các thủ tục lưu ký chứng khoán và an tâm quản lý tài sản của mình trên thị trường chứng khoán.