Trong bối cảnh kinh tế đầy biến động, cụm từ “Bơm tiền vào nền kinh tế” xuất hiện ngày càng nhiều, thu hút sự quan tâm của dư luận. Vậy thực chất bơm tiền vào nền kinh tế là gì? Nhà nước thực hiện bơm tiền bằng cách nào và tác động của chính sách này ra sao? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những giải đáp chi tiết về chủ đề quan trọng này.
Mục Lục
Bơm tiền vào nền kinh tế là gì?
Bơm tiền vào nền kinh tế là hoạt động mà Ngân hàng Trung ương đưa thêm tiền vào nền kinh tế làm gia tăng lượng tiền lưu thông. Chính sách này được nhà nước sử dụng nhằm ứng phó với tình trạng suy thoái kinh tế và tỷ lệ thất nghiệp cao.
Khi nhà nước thực hiện chính sách bơm tiền, lượng tiền cung ứng sẽ tăng dẫn đến việc lãi suất giảm. Điều này khiến việc vay vốn từ ngân hàng trở nên dễ dàng hơn cho cả cá nhân và doanh nghiệp, từ đó thúc đẩy việc mở rộng sản xuất kinh doanh và tạo ra việc làm cho người lao động.
Mục đích của việc bơm tiền vào nền kinh tế
Tăng trưởng kinh tế
Mục tiêu quan trọng nhất của chính sách bơm tiền là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Khi Ngân hàng Trung ương điều chỉnh lượng cung tiền trong nền kinh tế, điều này ảnh hưởng tích cực đến lãi suất và tổng cầu. Kết quả là, hoạt động đầu tư được kích thích, sản lượng chung tăng và GDP được cải thiện.
Giảm tỷ lệ thất nghiệp
Khi kinh tế phát triển, doanh nghiệp sẽ mở rộng sản xuất để đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng tăng. Điều này dẫn đến việc tạo ra nhiều cơ hội việc làm hơn, góp phần giảm tỷ lệ thất nghiệp. Tuy nhiên, việc tăng cung tiền cũng có thể dẫn đến lạm phát.
Ổn định mức giá trên thị trường
Chính sách bơm tiền giúp ổn định giá cả trong nền kinh tế vĩ mô, giảm thiểu biến động về giá. Nhờ đó, các mục tiêu phát triển kinh tế của nhà nước được hoạch định hiệu quả hơn. Mức giá ổn định cũng tạo ra môi trường đầu tư an toàn, thu hút nhà đầu tư và nguồn vốn vào nền kinh tế, thúc đẩy sự phát triển kinh tế.
Kiểm soát lạm phát
Bơm tiền vào nền kinh tế có mối quan hệ mật thiết với lạm phát. Khi giá cả tăng cao nhưng giá trị đồng tiền giảm, Ngân hàng Nhà nước sẽ sử dụng các công cụ để ổn định giá hàng hóa và giá trị tiền tệ, giúp kiểm soát lạm phát hiệu quả.
Nhà nước bơm tiền vào nền kinh tế bằng những công cụ nào?
Lãi suất chiết khấu
Lãi suất chiết khấu là lãi suất mà Ngân hàng Nhà nước áp dụng cho việc vay ngắn hạn hoặc bất thường của các Ngân hàng Thương mại. Điều chỉnh lãi suất chiết khấu có thể ảnh hưởng đến lượng tiền được cung cấp cho vay tùy theo tình hình kinh tế.
Hạn mức tín dụng
Đây là một công cụ để Ngân hàng Nhà nước thực hiện chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát mức dư nợ tín dụng trong nền kinh tế. Khi hạn mức tín dụng tăng, lượng tiền cung cấp cũng tăng theo.
Tỷ lệ dự trữ bắt buộc
Ngân hàng Thương mại luôn phải duy trì một mức tiền mặt dự trữ tối thiểu. Ngân hàng Nhà nước sẽ quy định một tỷ lệ cụ thể cho tiền dự trữ này. Khi giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc, lượng tiền cung cấp tăng giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ dàng hơn.
Tỷ giá hối đoái
Tỷ giá hối đoái là giá trị của đồng tiền của một quốc gia được thể hiện bằng đồng tiền của quốc gia khác. Mặc dù không ảnh hưởng trực tiếp đến cung tiền nhưng để tăng cung cấp ngoại tệ, Ngân hàng Nhà nước có thể giảm tỷ giá hối đoái bằng cách mua vào giấy tờ ngoại tệ từ các ngân hàng thương mại.
Nghiệp vụ thị trường mở
Nghiệp vụ này liên quan đến việc mua bán các giấy tờ có giá trên thị trường nhằm kiểm soát lượng tiền cung cấp. Khi Ngân hàng Nhà nước mua chứng khoán trên thị trường, nguồn tiền dự trữ của các Ngân hàng Thương mại tăng, từ đó cung tiền cũng tăng.
Tái cấp vốn
Là hình thức cung cấp vốn ngắn hạn và phương tiện thanh toán cho tổ chức tín dụng. Khi thực hiện tái cấp vốn, Ngân hàng Nhà nước cũng gia tăng lượng tiền được cung cấp cho nền kinh tế.
Bơm tiền vào nền kinh tế có vai trò gì đối với nền kinh tế Việt Nam?
Việc chính phủ tiến hành bơm tiền vào nền kinh tế đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết lượng tiền lưu thông. Qua chính sách này, chính phủ và Ngân hàng Nhà nước có khả năng kiểm soát hệ thống tiền tệ, thực hiện các mục tiêu như kiềm chế lạm phát, giảm tỷ lệ thất nghiệp, ổn định giá cả và sức mua của đồng tiền, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đây cũng là công cụ để Ngân hàng Nhà nước kiểm soát hoạt động của toàn bộ Ngân hàng Thương mại và tổ chức tín dụng trên cả nước.
Ví dụ: Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 gây ra tác động lớn đến nền kinh tế, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện chính sách bơm tiền để ổn định tình hình kinh tế. Việc cắt giảm lãi suất là một biện pháp tiêu biểu, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính và thúc đẩy hoạt động đầu tư kinh doanh, từ đó đẩy mạnh sự phát triển kinh tế trong bối cảnh đại dịch.
Cách Nhà nước bơm tiền vào nền kinh tế?
Để mở rộng cung tiền, Ngân hàng Trung ương sẽ thực hiện các biện pháp như mua chứng khoán trên thị trường mở, giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc và giảm mức lãi suất chiết khấu. Ngoài ra, Ngân hàng Trung ương cũng có thể thực hiện cả ba biện pháp này đồng thời.
Mua chứng khoán ở trên thị trường mở
Nghiệp vụ thị trường mở (OMO) là một công cụ trong chính sách tiền tệ, được Ngân hàng Trung ương sử dụng để cung cấp thanh khoản bằng đồng tiền của mình cho các ngân hàng hoặc nhóm ngân hàng. Ngân hàng Trung ương thực hiện việc mua các loại chứng khoán trên thị trường mở.
Khi muốn tăng cung tiền, Ngân hàng Trung ương sẽ mua tín phiếu kho bạc từ các Ngân hàng Thương mại và từ công chúng. Số tiền mà Ngân hàng Trung ương chi trả cho các Ngân hàng Thương mại và công chúng sẽ làm tăng tiền dự trữ của họ. Điều này sẽ cho phép các ngân hàng tăng cường việc cho vay, dẫn đến việc tăng lượng tiền cung ứng trên thị trường theo mục đích của Ngân hàng Trung ương.
Giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc
Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là tỷ lệ tiền cần phải dự trữ tối thiểu mà Ngân hàng Nhà nước quy định. Khi Nhà nước giảm tỷ lệ này, cung tiền tăng lên giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận vốn hơn và khuyến khích mở rộng hoạt động kinh doanh. Ngược lại, khi Nhà nước tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc, nguồn vốn cho doanh nghiệp giảm và tình hình kinh doanh bị ảnh hưởng.
Giảm mức lãi suất chiết khấu
Lãi suất chiết khấu là mức lãi suất mà Ngân hàng nhà nước áp dụng khi cung cấp vốn cho Ngân hàng Thương mại. Đây là công cụ quan trọng của Ngân hàng Nhà nước để điều tiết cung tiền. Khi ngân hàng muốn tăng cung tiền, họ sẽ giảm lãi suất chiết khấu, và ngược lại. Ngân hàng Trung ương sử dụng việc cho vay chiết khấu để kiểm soát lượng tiền trong nền kinh tế, đồng thời hỗ trợ các tổ chức tài chính trong những thời điểm khó khăn.
Lời kết
Bơm tiền vào nền kinh tế là một việc hữu ích để kích thích tăng trưởng kinh tế. Với những thông tin được cung cấp, hy vọng bài viết này Giavang.com đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về chủ đề “Bơm tiền vào nền kinh tế” và tầm quan trọng của nó đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Tham khảo thêm các bài viết:
