Đầu cơ là gì? Đầu tư và đầu cơ khác nhau ra sao? Ví dụ về đầu cơ

Đầu cơ là một thuật ngữ thường được nhắc đến nhiều nhất trong lĩnh vực tài chính. Hoạt động này cho phép nhà đầu tư tìm kiếm được một khoản lợi nhuận từ sự chênh lệch giá của một công cụ tài chính nào đó trong một khoảng thời gian ngắn. Vậy đầu tư và đầu cơ khác nhau như thế nào? Để hiểu rõ hơn về định nghĩa này, hãy cùng Giavang.com nghiên cứu bài viết sau cũng như tìm hiểu các ví dụ về đầu cơ.

Tìm hiểu về đầu cơ

Định nghĩa về đầu cơ

“Đầu cơ là hoạt động mua bán tài sản nhằm mục đích kiếm lợi nhuận thông qua sự biến động giá trong thời gian ngắn nhưng nó tìm ẩn khá nhiều rủi ro. Tài sản đầu cơ thường có cổ phiếu, ngoại hối, hàng hóa,BĐS và tiền ảo. Nhà đầu cơ dự đoán hướng di chuyển của giá cả để thực hiện giao dịch thông qua các công cụ tài chính (ví dụ như hợp đồng tương lai,..).”

• Tổng hữu dụng tối đa là gì? Công thức tính tổng hữu dụng tối đa chi tiết 
• Gross Margin là gì? Cách tính Gross Margin (GPM) chi tiết
• Chỉ số IRR là gì? Ý nghĩa và cách tính chỉ số IRR chính xác nhất
• Mô hình làm việc KASH x B là gì? Cách ứng dụng mô hình làm việc KASH x B vào quản lý tài chính cá nhân

Đầu cơ mang đến thanh khoản cho thị trường nhưng nếu kiểm soát không tốt thì nó có thể dẫn đến tình trạng bong bóng kinh tế. Do đó, hoạt động này đòi hỏi người tham gia phải có kiến thức chuyên môn về thị trường, kỹ năng phân tích, quản lý rủi ro hiệu quả.

Nhà đầu cơ là gì?

Nhà đầu cơ dùng để chỉ những cá nhân có khẩu vị rủi ro cao và họ không quan tâm đến giá trị thực của tài sản mà chỉ tập trung đến việc dự đoán sự biến động ngắn hạn của thị trường tài chính. Họ tận dụng khoảng thời gian này để thu được lợi nhuận dựa theo dự biến động giá. Nhà đầu cơ sẵn sàng chấp nhận rủi ro  và những đối tượng này đều có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính. Để giảm thiểu rủi ro, họ sẽ áp dụng các lệnh dừng lỗ/quản lý vốn/phân tích hiệu suất.

Nhà đầu cơ thường có các nhóm cơ bản sau:

• Nhà giao dịch cá nhân: Đầu tư ngắn hạn => Kiếm lợi từ chênh lệch giá.
• Nhà tạo lập thị trường: Kiếm lời từ sự biến động giá khi lĩnh vực đầu cơ giữ vị thế ngược với thị trường.
• Công ty tự doanh: Dùng đòn bẩy tài chính để đầu cơ chứng khoán => Thu lợi nhuận trong khoảng thời gian ngắn.

Ví dụ về đầu cơ

Một ví dụ rõ ràng nhất về đầu cơ chính là việc một cá nhân thực hiện các giao dịch mua bán cổ phiếu từ một công ty nhằm kiếm thêm khoản lợi nhuận thông qua việc dự đoán giá cổ phiếu sẽ tăng hoặc giảm trong thời gian ngắn. Cụ thể, người này mua cổ phiếu của một công ty A với mức giá thấp rồi bán lại với giá cao hơn.

Các nhóm đầu cơ trên thị trường

Đầu cơ trên thị trường tài chính

• Đầu cơ ngoại hối (Forex): Chiếm 90% giao dịch trên thị trường ngoại hối với tổng khối lượng ước tính khoảng 6,000 tỷ USD/ngày.
• Đầu cơ tiền ảo: 100% giao dịch trên thị trường tiền ảo đều là hoạt động đầu cơ.
• Đầu cơ chứng khoán: Hoạt động này thường được thực hiện dựa trên tin tức hoặc phân tích kỹ thuật, Khối lượng giao dịch chứng khoán lớn thường khiến cho giá CK tăng mạnh.
• Đầu cơ bất động sản: Mua tài sản như đất nền/chung cư rồi chờ giá tăng để bán lại nhằm mục đích kiếm lời thay vì sử dụng/đầu tư dài hạn.

Hai kiểu đầu cơ phổ biến

• Đầu cơ giá lên: Mua tài sản đang bị định giá thấp để bán lại khi giá tăng trong tương lai.
• Đầu cơ giá xuống: Bán khống tài sản với kỳ vọng giá giảm rồi mua lại với giá thấp hơn nhằm thu lợi nhuận.

Hoạt động đầu cơ bất chính

Một số cá nhân lợi dụng thiên tai, dịch bệnh, khủng hoảng kinh tế để tích trữ hàng hóa bình ổn giá và sau đó bán lại với giá cao ngất ngưỡng nhằm lu lợi bất chính gây nên nhiều bất ổn cho thị trường.

Tác động của đầu cơ đến thị trường

• Mặt tích cực: Hoạt động đầu cơ giúp thị trường tăng tính thanh khoản đảm bảo các giao dịch được vận hành trơn tru.
• Mặt tiêu cực:
  • Lãng phí tài sản: Hành vi nắm giữ tài sản chờ tăng giá khiến tài sản không được đưa vào sản xuất kinh doanh => Làm giảm hiệu quả sử dụng.
  • Tăng chi phí: Việc tăng giá tài sản do đầu cơ làm cho các chi phí sử dụng, sản xuất tăng theo.
  • Gây cầu ảo: Tâm lý kỳ vọng giá tăng cao => Dẫn đến hiện tượng cầu ảo => Đẩy giá lên cao quá mức thực tế => Làm thị trường nóng lên.
  • Bong bóng kinh tế: Đầu cơ thái quá => Tạo ra bong bóng kinh tế (nếu chúng bị phá vỡ => gây tổn thất nghiêm trọng cho nhà đầu tư và thị trường).

Ví dụ tiêu cực:

• Vụ Nick Leeson khiến ngân hàng Barings (Anh) phá sản.
• Vụ anh em nhà Hunt thao túng thị trường bạc thế giới gây thiệt hại lớn.

Phân biệt đầu tư và đầu cơ

Đầu cơ và đầu tư hoàn toàn là hai thuật ngữ khác nhau và chúng được ứng dụng trong các hoàn cảnh riêng biệt. Để hiểu rõ hơn về sự khác biệt này, hãy cùng Giavang.com tìm hiểu bảng so sánh sau đây:

Đầu cơ chứng khoán có những rủi ro gì?

• Rủi ro tài chính:
  • Biến động thị trường: Giá cổ phiếu có thể tăng giảm đột ngột gây mất mát hoặc khoản lợi nhuận thấp hơn kỳ vọng.
  • Rủi ro đòn bẩy: Dùng đòn bẩy tài chính có thể khiến nhà đầu cơ mất nhiều tiền so với nguồn vốn đầu tư ban đầu.
  • Ảnh hưởng từ yếu tố ngoại cảnh: Kinh tế, chính trị, dịch bệnh,…
• Rủi ro thời gian:
  • Khó dự đoán: Thị trường chứng khoán luôn biến động nên việc chọn thời điểm mua/bán cổ phiếu rất khó.
  • Thiếu kinh nghiệm và kiến thức: Tỷ lệ thất bại sẽ tăng cao nếu nhà giao dịch không có kỹ năng, chuyên môn.

=> Cách giảm thiểu rủi ro

• Hiểu rõ thị trường, phân tích kỹ thuật.
• Tìm hiểu kỹ doanh nghiệp trước khi đầu tư.
• Xây dựng kế hoạch chi tiết. 
• Duy trì nguồn tài chính dự phòng..

Một số thuật ngữ khác về đầu cơ

Cổ phiếu đầu cơ là gì?

Cổ phiếu đầu cơ (Speculative Stock) là những loại cổ phiếu mà nhà đầu tư mua với giá thấp rồi tích trữ nhằm tạo nên sự khan hiếm và bán lại với mức giá cao hơn. Rủi ro của giao dịch này rất cao và chúng thường không có giá trị nội tại. Hầu hết các nhà đầu cơ đều rất ưa chuộng loại cổ phiếu này và nó xuất hiện phổ biến tại các công ty nhỏ.

Khái niệm về đầu cơ vàng

Đầu cơ vàng cho phép nhà giao dịch tận dụng sự biến động giá vàng để kiếm lời trong khoảng thời gian ngắn (tùy vào biên độ giá vàng). Khi đó, bạn sẽ mua vàng giá thấp để tích lũy và chỉ bán lại khi giá vàng tăng cao. 

Xu hướng giao dịch:

• Đầu cơ bị động: Nắm giữ vàng dài hạn với kỳ vọng là giá sẽ tăng.
• Đầu cơ chủ động: Mua bán vàng chủ động nhằm mục đích tạo nên sự khan hiếm để đẩy giá lên cao trước thời điểm bán ra nhằm mục đích thu lợi.

Đầu cơ tích trữ là gì?

Đầu cơ tích trữ là việc lợi dụng tình trạng khan hiếm hàng hóa để mua, tích trữ nhằm mục đích bán lại khi giá đột ngột tăng cao. Ví dụ trong bối cảnh dịch  COVID-19  năm 2020, nhiều tổ chức/cá nhân đã tích trữ khẩu trang y tế và nước rửa tay khiến thị trường thiếu hụt rồi bán lại với mức giá cao gấp nhiều lần.

• Đặc điểm:
  • Các đối tượng thực hiện hành vi này đều có xu hướng mua hàng hóa với số lượng lớn nhằm thu lợi từ việc giá tăng trong tương lai.
  • Lĩnh vực thường áp dụng: vàng, đất đai, ngoại tệ.
  • Có thể gây lạm phát => tạo ra chu kỳ đầu cơ.
  • Chính phủ thường ban hành luật ngăn chặn đầu cơ tích trữ để giảm thiểu tối đa sự bất ổn về kinh tế.

Quỹ đầu cơ là gì?

Quỹ đầu cơ (quỹ phòng hộ) quỹ chuyên mua bán các tài sản/tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, hàng hóa, tiền tệ nhằm kiếm lợi nhuận thông qua sự biến động giá trong khoảng thời gian ngắn hạn. Loại quỹ này thường sử dụng các công cụ phân tích thị trường, chiến lược giao dịch để đưa ra các quyết định mua bán.

Lợi nhuận thu về khá cao nhưng rủi ro đầu tư rất lớn có thể gây nên nhiều hoạt động biến động giá => Dẫn đến thiệt hại cho quỹ cũng như nhà đầu tư. Đồng thời các đối tượng tham gia phải có kiến thức chuyên môn sâu.

Trên đây là toàn bộ các thông tin chi tiết về hoạt động đầu cơ trên thị trường tài chính mà mọi nhà giao dịch cần nắm rõ. Hy vọng những kiến thức mà Giavang.com cung cấp sẽ giúp ích cho bạn được nhiều điều.

Một số bài viết có liên quan

• Mô hình Capm là gì? Nhược điểm của mô hình Capm
• Thặng dư vốn cổ phần là gì? Quy định về thặng dư vốn cổ phần trong doanh nghiệp
• Giải ngân là gì? Quy trình giải ngân khi vay vốn mà bạn không nên bỏ lỡ
• Bánh xe cuộc đời là gì? Cách tạo và áp dụng Wheel of Life để cân bằng cuộc sống